Z okazji 50. rocznicy wydarzeń Marca 1968 roku Centrum Dialogu im. Marka Edelmana przygotowało specjalny projekt – wystawę: "Marzec '68. Konteksty" oraz „Człowiek za burtą. Łodzianie 50 lat po Marcu”. Rocznicowa ekspozycja zostanie otwarta dokładnie w 50. rocznicę pierwszego wiecu łódzkiego pod biblioteką uniwersytecką. Wystawa w Centrum Dialogu im. Marka Edelmana czynna od 11 marca 2018 r. Więcej informacji o części "Marzec`68. Konteksty".
Przygotowana wystawa stawia sobie za cel przybliżenie - w możliwie prosty i syntetyczny sposób - skomplikowanej materii tzw. wydarzeń marcowych w Polsce. Jej podstawowym zdaniem jest zaprezentowanie podstawowej faktografii Marca ’68 oraz zarysowanie głównych sposobów interpretowania zachodzących wówczas zjawisk. W związku z czym w ekspozycji są zaakcentowane m.in. takie problemy jak: kryzys polityczny w aparacie władzy PRL, bunt studencki, nagonka antysemicka, kampania antyinteligencka, czy wreszcie emigracja osób pochodzenia żydowskiego. Innymi słowy Marzec ’68 został tu ukazany przez pryzmat zachodzących równolegle procesów politycznych, społecznych oraz kulturowych, które razem współtworzyły jego dynamikę oraz budowały jego wyjątkowość na tle innych „polskich miesięcy”.
Narracja wystawy została poprowadzona trzytorowo – tj. uwzględnia zarówno kontekst ogólnopolski jak i lokalną specyfikę Łodzi, oraz ogólnoświatowy wymiar roku 1968 wraz z narodzinami, utożsamiającego się z jej dziedzictwem pokolenia młodych kontestatorów. Przy czym w treści wystawy dominują przede wszystkim dwie pierwsze perspektywy tj. ogólnopolska i łódzka.
Ramy chronologicznie ekspozycji wykraczają zdecydowanie poza tytułowy Marzec ‘68, chociaż bez wątpienia to wydarzenia z tego właśnie czasu odgrywa w niej decydującą rolę. Przybliżając odbiorcy specyfikę tzw. wydarzeń marcowych nie sposób jednak pominąć zjawisk, które je poprzedzały - takich chociażby, jak wybuch tzw. wojny sześciodniowej na Bliskim Wschodzie, zdjęcie z afisza Teatru Narodowego w Warszawie mickiewiczowskich „Dziadów”, czy rosnące aspiracje grupy działaczy PZPR skupionych wokół Mieczysława Moczara, czyli tzw. partyzantów. Podobnie nie sposób zakończyć opowieści o Marcu na samym roku ’68. Takie „urwanie” opowieści, nie pozwoliłoby chociażby zarysować skali wymuszonych przez polskie władze wyjazdów emigracyjnych, których nasilenie nastąpiło w latach 1969-1970, czyli już po formalnym zakończeniu brutalnej kampanii antysemickiej.
Fragmenty wystawy poświęcone realiom Marca ’68 w Łodzi opowiadają o postaciach i wydarzeniach w powszechnym odbiorze raczej anonimowych, w tym chociażby przywódców buntu studenckiego na lokalnych uczelniach, którzy swoją ówczesną postawę przypłacili karą więzienia i relegowaniem z uczelni. W tych partiach ekspozycji pojawiają się także informacje pozwalające odtworzyć siłę ówczesnych protestów młodzieżowych w mieście oraz klimat społeczny w jakich je przeprowadzano. Ponadto przywołane zostały wybrane przykłady prowadzonej przy pomocy lokalnych mediów kampanii szkalującej konkretne postaci lub środowiska. Nie zabrakło także wybranych historii ludzi, którzy najmocniej odczuli brutalną siłę owej nagonki i stygmatyzowani jako obcy i niechciani musieli opuścić kraj, którego jeszcze do niedawna czuli się pełnoprawnymi obywatelami.
Całość wystawy pomyślana została na kształt kompendium bazowych informacji na temat przebiegu Marca ’68 w Łodzi i Polsce, który ma wyposażyć potencjalnego odbiorcę w niezbędne minimum wiedzy, stanowiące fundament dalszych poszukiwań i rozmów w tym obszarze naszej wspólnej przeszłości.
Autorem wystawy „Marzec`68. Konteksty” jest doktorant Uniwersytetu Łódzkiego, Andrzej Czyżewski.
Wernisaż 11 marca 2018 r. o godz. 15 w Centrum Dialogu im. Marka Edelmana.
Wystawa czynna do 30 września 2018 r.