MIASTO BAŁUTY. Tak nazywa się projekt poświęcony tej wyjątkowej łódzkiej dzielnicy, która została przyłączona do Łodzi 100 lat temu. Zapraszamy Państwa na wykłady, spotkania, spacery, koncerty, wsytawy i wiele innych działań, które będą organizowane przez cały 2015 rok. Pierwszy wykład inaugurujący projekt odbędzie się 22 stycznia 2015r. w Centrum Dialogu.
Spotkanie z Aleksandrą Krupą - Ławrynowicz pod tytułem "Opowieści z Bałut. Historia, wspomnienia, anegdoty" odbędzie się 22 stycznia 2015 o godzinie 18. Wstęp wolny.
dr Aleksandra Krupa-Ławrynowicz - etnolog, antropolog kultury, adiunkt w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego.
Naukowe zainteresowania, prowadzone badania i realizowane przeze mnie projekty koncentrują się wokół dwóch głównych tematów: miasto (antropologia miasta) oraz zmysły (antropologia zmysłów). Podejmuję m.in. tematy dotyczące antropologicznej analizy i interpretacji relacji zmysły – kultura, badam kulturowo zróżnicowaną organizację sensorium.
Zajmuję się kulturowymi strategiami poznawania i badania miasta, tożsamością miast i ich mieszkańców, dziedzictwem kulturowym i miejskimi praktykami rewitalizacyjnymi. Terenem moich eksploracji jest przede wszystkim Łódź. Zbieram i badam miejskie – łódzkie narracje. Interesuje mnie kulturowa rzeczywistość Łodzi, jej klimat społeczny, lokalna i rodzinna pamięć, dziedzictwo pokoleń oraz dzisiejsza tożsamości mieszkańców.
Przez kilka lat prowadziłam etnograficzne badania łódzkiej dzielnicy Bałuty. Ich efektem jest książka Bałuckie chronotopy. Opowieść o łódzkiej dzielnicy.
Opowieści z Bałut. Historia, wspomnienia, anegdoty
Bez historii Bałut nie byłoby historii Łodzi. Rozwój dziewiętnastowiecznej, przemysłowej Łodzi sprawił, że do miasta zaczęli ściągać wszyscy spragnieni lepszego życia i szybkiego bogactwa. I tak w błyskawicznym tempie wyrósł biedny, zaniedbany, chaotyczny moloch – Bałuty; wciąż zajmujące ważne miejsce w mitologii miasta, jako domena żydowskiej i polskiej biedoty. Uliczki Bałut pełne były handlowego rozgwaru, nieustającej krzątaniny wokół małych i większych, nie zawsze uczciwych interesów. Obraz dawnych Bałut zachowuje w pamięci legendarne postacie, a właściwie symbole pewnych postaw i profesji. Bo przecież bałuciarze, o których szła „w Polskę” opinia cwaniaków, fałszerzy, złodziejaszków, to ludzie przestrzegający swoistego kodeksu honorowego właściwego półświatkowi, żyjący z fasonem, intensywnie i barwnie. Choć pamięć wielkiej bałuckiej nędzy jest żywa i dominuje we wspomnieniach, to w swoiste genius loci tego miejsca wpisują się także kolorowe dorożki, śpiewacy podwórkowi, kuglarze i cudotwórcy.
W czasie II wojny światowej, ta położona w północnej części Łodzi dzielnica została wraz ze Starym Miastem zamieniona w getto i dziś patrzymy na nią przede wszystkim przez pryzmat tamtych tragicznych wydarzeń. Bałuty obarczone są wizerunkiem biednej, niebezpiecznej okolicy, miejsca zła i występku.
Wykład przedstawi historię Bałut na podstawie opracowań historycznych, ale przede wszystkim sięgać będzie do literatury pamiętnikarskiej i wspomnieniowej, czyli do tekstów w których dzielnica jest ich równoprawnym bohaterem i jednym z głównych tematów. O Bałutach pisali bowiem zarówno wielcy, jak i mniej znani poeci, pisarze i publicyści. Są też Bałuty bohaterem wielu „podwórkowych pieśni”, anegdot i miejskich legend. Wspomnienia i diariuszowe zapiski (a także fragmenty opowieści zebranych podczas etnograficznych badań na Bałutach) staną się przewodnikiem po miejskiej rzeczywistości.