16-18.05. - 70. rocznica likwidacji getta w Pabianicach.

Przemarsz Żydów pabianickich w trakcie likwidacji getta.W dniach 16 - 18 maja odbywają się obchody 70. rocznicy likwidacji getta w Pabianicach. Z tej okazji Centrum Dialogu im. Marka Edelmana zorganizowało zajęcia edukacyjne dla młodzieży z Pabianic, w ramach których 150 uczniów mogło wysłuchać wykładu prowadzonego przez pracownika Centrum Dialogu, obejrzeć wystawę "Dzieci z łódzkiego getta" oraz zobaczyć film "Z głębokości wołam..." w reżyserii Wojciecha Girłowskiego.

W ramach obchodów rocznicy tego tragicznego wydarzenia 16 maja o godzinie 11 w Miejskiej Biblotece odbył się odczyt Roberta Adamka, kustosza Muzeum w Pabianicach, poświęcony historii Żydów pabianickich. Po wykładzie zebrani będą mogli zobaczyć film "Z głębokości wołam". Również o godz. 11 w Miejskim Ośrodku Kultury w Pabianicach rozpoczął się pokaz filmu "Sarid" dla młodzieży z pabianickich szkół. Widzowie mogli również zobaczyć wystawę "Dzieci z łódzkiego getta".

Getto w Pabianicach utworzono w lutym 1940 r. Jego granice wytyczały ulice: Sobieskiego, Batorego, Bóżnicza, Kapliczna, Konopna, Garncarska i Kościelna. Komendantem getta został Niemiec – Szper, społeczność żydowską reprezentowała Rada Starszych pod przewodnictwem Rubinsteina. Działała także policja żydowska.
Pomimo ciężkich warunków bytowych w getcie funkcjonował mały teatrzyk wystawiający przedstawienia i wodewile. W byłej szkole żydowskiej mieścił się szpital obsługujący wyłącznie Żydów.

Likwidacja getta rozpoczęła się 16 maja 1942 roku. Niemcy obstawili szpalerem ul. Warszawską i Zamkową. Przeprowadzono tamtędy ludność żydowską. Po drodze zamordowano słabych i chorych oraz tych, którzy nie chcieli opuścić swoich mieszkań. Pozostałą przy życiu ludność zamknięto na stadionie znajdującym się przy ul. Zamkowej a jego teren otoczono wysokim parkanem.

Oto relacja oficera operacyjnego AK, Piotra Baryki: "W wigilię Zielonych Świąt otoczono getto policją i członkami SA. Wszystkich mieszkańców wyrzucono z mieszkań i po przepędzeniu przez miasto zamknięto na stadionie sportowym należącym do firmy Kruche i Ender. Podczas przemarszu Żydzi na oczach Polaków i Niemców byli bici i poniewierani. Na stadionie Żydzi spędzili 3 noce i 2 dni, cały czas stojąc w ulewnym deszczu bez jedzenia i możliwości odpoczynku. Kilkudziesięciu osłabionych rozebrano do naga, wielu zmuszano do popisów cyrkowych, a resztę do przymusowych oklasków. W mieście mówiono o odebraniu matkom niemowląt i zakopaniu ich zaraz po tym, jak zmarły pozostawione w specjalnie wykopanym rowie. Część Żydów z kategorią A wywieziono tramwajami do getta w Łodzi, resztę koleją w kierunku Kutno – Płock. Około 200 Żydów pozostało w Pabianicach z czego 150 wywieziono w krótkim czasie do Łodzi. Pozostali zatrudnieni zostali na terenie getta w zakładzie krawieckim, gdzie zostali skoszarowani. Majątek pozostawiony przez Żydów w opuszczonych mieszkaniach został zrabowany przez Niemców i wywieziony do Łodzi..." (R. Peska, Skazani na zagładę. Żydzi w Pabianicach 1794–1998, Pabianice 1998, s. 76–78.).
 Zdecydowana większość Żydów pabianickich została następnie zamordowana w ośrodku zagłady w Chełmnie nad Nerem.
Historia getta pabianickiego
 Zajęcia w Zespole Szkół Polnadgimnazjalnych nr.2 w Pabianicach Zajęcia w Zespole Szkół Polnadgimnazjalnych nr.2 w PabianicachZajęcia w Zespole Szkół Polnadgimnazjalnych nr.2 w Pabianicach
Zajęcia w Zespole Szkół Polnadgimnazjalnych nr.2 w Pabianicach alt  Wykład Pana Roberta Adamka
Wykład Pana Roberta Adamka Wykład Pana Roberta Adamka Przemarsz Żydów pabianickich w trakcie likwidacji getta
Pokaz filmu Młodzież ogląda wystawę Wystawa




Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego  Narodowe Centrum Kultury Narodowe Centrum Kultury

© 2020 Centrum Dialogu. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Godziny otwarcia

GODZINY OTWARCIA BUDYNKU

Poniedziałek – piątek 11:00-18:00
Sobota – niedziela 12:00-16:00


W czasie godzin otwarcia można zwiedzać bieżące wystawy.
Ostatnie wejście na ekspozycje odbywa się
na pół godziny przed zamknięciem budynku
.


 

GODZINY OTWARCIA BIURA

poniedziałek - piątek od 9.00 do 17.00
sobota - niedziela NIECZYNNE

 

Kalendarz

Facebook

Skontaktuj się z nami

Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi
ul. Wojska Polskiego 83, 91-755 Łódź
biuro@centrumdialogu.com

tel. +48 42 636 38 21
      +48 506 155 911

NIP 7262636381

RIK 1/2010

REGON 101022466

NUMER KONTA BANKOWEGO
Bank Pekao S.A. 91 1240 3028 1111 0010 3752 7380