Budowę tego monumentalnego budynku fabrycznego rozpoczęto w 1897 r. według projektów wybitnego architekta Franciszka Chełmińskiego. W 1897 r. rosyjskie Ministerstwo Skarbu na kupionych od łódzkiego magistratu działkach postanowiło wybudować zakład wyrobu wódek. W przeciągu kilku lat powstał ogromny kompleks fabryczny, składający się z kilku budynków o różnych funkcjach. Monopol Wódczany na stałe wpisał się w przemysłową historię Łodzi – jego dominująca wielkość jest niemal porównywalna z imperium łódzkich potentatów włókienniczych, takich jak Karol Scheibler czy Izrael Poznański. W okresie I wojny światowej fabryka przeszła pod zarząd magistratu, który do produkcji dołączył wyroby tytoniowe, jak również w części budynków utworzył szkołę, przytułek, prosektorium. W 1920 r. fabryka przeszła na rzecz Skarbu Państwa, zaś w 1927 r. produkcję wyrobów tytoniowych przeniesiono na ul. Kopernika. W 1927 r. w budynkach utworzono Państwową Wytwórnię Wódek nr 14 podlegającą Dyrekcji Monopolu Spirytusowego w Warszawie (wydarzenie to upamiętnia dużych rozmiarów kamień znajdujący się na terenie dawnej fabryki). W okresie II wojny światowej produkcja alkoholu została zmniejszona, zaś w części kompleksu fabrycznego niemieccy okupanci utworzyli magazyny z żywnością.

Jak na warunki łódzkie historia zakładu nie była zbyt burzliwa. Monopol był prawie zawsze pod kontrolą skarbca lub urzędu miasta, produkującego i rozlewającego wódkę czystą, spirytusy i denaturat. Produkcja wódek smakowych była specjalnością tych zakładów. W latach 70-tych XX wieku Łódź posiadała najnowocześniejsze laboratorium i 5 linii produkcyjnych do produkcji alkoholi smakowych w Polsce. Marki związane z łódzkim Polmosem – taka nazwa była używana w czasach PRL-u, to m.in. President, Deli, Columbus i Regnum. Sukces odniosły wódki smakowe i kolorowe: Klubowa, Żołądkówka, Pieprzówka, Leśna i Miodowa.

Ostatnia butelka została wyprodukowana w 2007 roku, co było początkiem zmian w kompleksie fabrycznym. Fabrykę nabył prywatny inwestor Virako, który przekształcił dawny Monopol Wódczany w centrum biurowe, rozrywkowe i kulturalne o nazwie Monopolis. Obecnie Monopolis w niezwykły sposób łączy różne dziedziny działalności. Goście bez trudu znajdą restauracje serwujące dania kuchni włoskiej, japońskiej czy śródziemnomorskiej czy kawiarnie serwujące świeże pieczywo, najwyższej jakości desery i aromatyczne kawy. Dla miłośników teatru i sztuki Monopolis może zaproponować wyjątkowe obrazy, rzeźby, fotografie i plakaty w ARTgalerii. Łodzianie mogą również odwiedzić Monopolis Scena, gdzie odgrywane są spektakle teatralne.

Autorzy: Natalia Kosim, Natalia Klimkiewicz, Michał Kot XIII LO