Page 4 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Raport 2016 - Sprawiedliwi nr 1

RAPORT 2016: Sprawiedliwi No 1

Sprawiedliwa:

Irena Sendler

archetyp

Sprawiedliwego

Portret Ireny Sendler – patronki 4 ZSO w Łodzi 2
Zuza Rutkowska, Marcin Kamiński // XIII LO

4 20 października 1943 roku gestapo aresztowało
Irenę Sendler – niezwykłą kobietę o wielkim sercu,
która stała się jedną z największych bohaterek okresu
II wojny światowej. Ryzykowała życie dla najsłabszych
i przeznaczonych na eksterminację. Irena Sendler uratowała
w czasie wojny 2500 żydowskich dzieci, nie oczekując
niczego w zamian. Tablica Ireny Sendler na pomniku Polaków Ratujących Żydów
podczas II Wojny Światowej w Parku Ocalałych w Łodzi 2
Jak tego dokonała? Jako pracow- ci na małych bibułkach, które cho- poczułam się szczęśliwa, bo wie- wolność dzięki przekupionemu
nica opieki społecznej miała do- wała w słoiku. działam, że spis dzieci nie wpadł Niemcowi. Największą rolę w tym
stęp do sfałszowanych przepus- Niestety, w 1943 roku, w dniu jej w ich ręce. Zabrali ją do więzienia wydarzeniu odegrała Maria Pele-
tek dających możliwość wejścia imienin, gestapo wtargnęło do jej na Pawiaku. Tortury, które tam ster – członkini „Żegoty”. Przeku-
i wyjścia z warszawskiego getta. mieszkania. Policjanci starali się przeżyła, sprawiły, że powoli tra- piła ona strażnika, który pomógł
Zorganizowała też sieć zaufanych znaleźć wszystko, co zdekonspi- ciła wiarę w ludzkość. W tym naj- Irenie Sendler w ucieczce. Po
Polaków, którzy wyciągali żydow- rowałoby Irenę Sendlerową i in- gorszym okresie słowa otuchy ucieczce przez pewien czas ukry-
skie dzieci z tej odizolowanej czę- nych spiskowców. Jedynym do- otrzymywała w grypsach od wała się pod nazwiskiem Klara
ści stolicy. Aby po wojnie przy- wodem był słoik, którego nie od- członków „Żegoty”. Po kilkunastu Dąbrowska. Mimo niebezpieczeń-
wrócić tożsamość ocalałym, zapi- naleziono – Kiedy gestapowcy ka- tygodniach pobytu w więzieniu stwa nie porzuciła swoich przeko-
sywała prawdziwe nazwiska dzie- zali mi się ubierać [...] nań i odnowiła kontakt z „Żegotą”,
z którą współpracowała do końca
wojny.
Słuchając jej wywiadów, można
zauważyć, że Irena Sendler nie
szufladkowała ludzi pod wzglę-
dem rasy czy religii. Podział był
prosty – człowiek był dobry albo
zły. Zwykliśmy zastanawiać się,
czy w obliczu zagrożenia wła-
snego życia potrafilibyśmy pomóc
drugiej osobie. Ona ubolewała
nad tym, że może zrobić „tylko”
tyle. Mimo jej bohaterskich czy-
została przewieziona do głównej nów stosunkowo niewielu ludzi
siedziby gestapo w al. Szucha. zna jej dzieje. Irena Sendler zo-
Tam usłyszała, że ma zostać pod- stała wymazana z kart historii
dana dodatkowemu przesłucha- w okresie PRL za współpracę
niu. W nazistowskiej rzeczywis- z Armią Krajową. Rozgłos, któ-
tości trudno było się doszukać ja- rego do końca życia unikała, zdo-
kiejkolwiek nadziei. Z pewnością była dopiero w 2007 roku, gdy
Budynek ZSO nr 4 im. Ireny Sendlerowej 2
nie spodziewała się także, że na- w wieku 97 lat została nomino-
stanie dzień, w którym odzyska wana do pokojowej Nagrody Nobla.