Wystawa ELEMENTARZ EMPATII jest nominowana do Energii Kultury Telewizja TOYA. Głosować można do 10 lutego, do godziny 12.00:
Prosimy o głos! Głos oddać można raz na dobę!
Rok Chavy Rosenfarb / wydarzenia
W stulecie urodzin pisarki uchwałą Rady Miejskiej w Łodzi Chava Rosenfarb została jedną z patronek Roku 2023. Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi wraz z partnerami przygotowało całoroczny program obchodów. Poza licznymi warsztatami, spacerami, odczytami, akcjami artystycznymi, powstaje koncert inspirowany poezją pisarki, a w październiku konferencja naukowa, organizowana przez Uniwersytet Łódzki, poświęcona twórczości Chavy Rosenfarb uświetniona udziałem rodziny.
Uroczyste zakończenie Roku Chavy Rosenfarb. Storytelling „Dokąd odlatują bociany. Opowieść o Chavie Rosenfarb”
Uroczyste zakończenie Roku Chavy Rosenfarb. Storytelling „Dokąd odlatują bociany. Opowieść o Chavie Rosenfarb”
30 stycznia 2024 roku zakończyliśmy uroczyście Rok Chavy Rosenfarb. Do udziału w wydarzeniu zaprosiliśmy opowiadaczkę historii kobiecych (herstorii) Magdalenę Macińską ze storytellingiem przygotowanym specjalnie na tę okoliczność pt. „Dokąd odlatują bociany. Opowieść o Chavie Rosenfarb”. Na scenie akompaniowała Magdalenie na akordeonie antropolożka kultury, muzykantka i pisarka, Katarzyna Jackowska-Enemuo.
Angielska wersja audio storytellingu
We wtorek, 30 stycznia, o godz. 18:00 zapraszamy Państwa do Centrum Dialogu na uroczyste zakończenie Roku Chavy Rosenfarb.
Do udziału w wydarzeniu zaprosiliśmy opowiadaczkę historii kobiecych (herstorii) Magdalenę Macińską ze storytellingiem przygotowanym specjalnie na tę okoliczność pt. „Dokąd odlatują bociany. Opowieść o Chavie Rosenfarb”. Akompaniament muzyczny do opowieści tworzyć będzie na żywo antropolożka kultury, muzykantka i pisarka, Katarzyna Jackowska-Enemuo.
Storytellingowi towarzyszyć będzie film podsumowujący działania zrealizowane przez Centrum Dialogu w Roku Chavy Rosenfarb, zrealizowany przez duet HaWa.
Wstęp na wydarzenie jest wolny.
Wstęp na wydarzenie jest wolny.
--------------------
Storytelling „Dokąd odlatują bociany. Opowieść o Chavie Rosenfarb"
Opowiadanie: Magdalena Macińska
Akompaniament muzyczny: Katarzyna Jackowska-Enemuo
W dawnym żydowskim miasteczku, skąd pochodzili przodkowie Chavy, rytm pór roku wyznaczały odloty bocianów (zima) i ich powrót (wiosna). Wydawało się, że tak będzie zawsze. Ale nadeszła Zagłada. Chava była jedną z nielicznych ocalałych getta łódzkiego. Już nie wróciła do Polski. Ale w swoich utworach opisała żydowski świat sztetla i Łodzi. Nie chciała, aby został zapomniany. Jej życie to opowieść o pasji pisania, przywiązania do kultury i języka jidysz w świecie, który naznaczył Holokaust.
Magdalena Macińska – opowiadaczka historii kobiecych, czyli herstorii. Związana z Międzynarodowym Festiwalem Sztuki Opowiadania w Warszawie. Przewodniczka po Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Prowadzi autorskie spacery po wystawie stałej muzeum oraz dawnej dzielnicy żydowskiej Warszawy. Tłumaczka języka angielskiego i francuskiego. W roku 2024 ukaże się dwujęzyczna antologia poezji Ireny Klepfisz zawierająca wiersze w jej przekładzie.
Katarzyna Jackowska-Enemuo – antropolożka kultury, opowiadaczka historii, muzykantka, pisarka. Od 25 lat zajmuje się w praktyce muzyką tradycyjną i dawną – koncertuje, gra do tańca, prowadzi warsztaty. Tropi tradycje społecznego świętowania. Gra i opowiada na dużych festiwalach, ale również w domach dziecka, w lesie, w pociągach i więzieniach. Autorka i realizatorka kilku projektówdotyczących różnorodności kulturowej. Autorka tekstów piosenek i muzyki, którą wykonuje ze swoim zespołem Jazgodki i innymi muzykami. Autorka piosenek i kompozytorka muzyki do spektakli teatralnych (m.in. dla Teatru Małe Mi, Projektu Migawki, Teatru Pinokio w Łodzi), widowisk narracyjnych i opowieści. Autorka audycji i słuchowisk (m.in. cykl "Między Światem a Zaświatem" dla Polskiego Radia i słuchowisko Purimowe dla Polin). Autorka projektu Nieuchronne stanowiącego twórczą odpowiedź na doświadczenie straty. Jej książka "Tkaczka Chmur" zdobyła, m.in. Nagrodę Literacką M. St. Warszawy, a kolejna, "Między Światem a Zaświatem" nagrodę w plebiscycie "Lokomotywa".
Zapraszamy do zapozniania się z relacjami z wydarzeń, które już się odbyły:
Wykład Joanny Podolskiej pt. "Chava Rosenfarb – pisarka Łodzi", tłumaczony na PJM.
Z okazji trwającego Roku Chavy Rosenfarb Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi zaprasza miłośników literatury i historii na kolejne wydarzenie poświęcone Patronce Roku. Znawczyni prozy i poezji żydowskiej pisarki, redaktorce jej książek, Joannie Podolskiej, będzie towarzyszyła tłumaczka Polskiego Języka Migowego, więc wykład będzie dostępny dla osób głuchych i słabosłyszących.
Międzynarodowa konferencja naukowa "Chava Rosenfarb i żydowskie pisarki XX wieku"
W połowie października odwiedzili nas przedstawiciele drugiego i trzeciego pokolenia Chavy Rosenfarb, którzy przyjechali do Łodzi na zaproszenie Centrum Dialogu oraz Centrum Badań Kultury Żydowskiej przy Wydziale Filologicznym Uniwersyetetu Łódzkiego na konferencję naukową "Chava Rosenfarb i żydowskie pisarki XX wieku", współorganizowanym wspólnie z Instytutem Toleracji.
Wspaniale było usłyszeć, że przyjazd do Łodzi sprawił, iż bliscy pisarki zobaczyli Łódź w szerszym kontekście. Przestała być dla nich wyłącznie czarno-białym miastem z zamknięta żydowską dzielnicą, które znali z opowieści i zdjęć tych, którzy przeżyli wojnę.
W przeddzień rozpoczęcia konferencji naukowej dr Abraham Morgentaler, syn pisarki, wygłosił wykład "Łódź, testosteron i ludzka godność" w siedzibie Łódzkiego Towarzystwa Naukowego przy ul. Skłodowskiej-Curie 11 Jest on wybitnym lekarzem urologiem, zajmującym się tematem testosteronu i jego wpływu na zdrowie mężczyzn.
Fot. Agnieszka Cytacka
18 października w Centrum Dialogu odbyłły się wydarzenia przygotowane w celu upamiętnienia pisarki z udziałem jej rodziny.
Z rąk pani prezydent Małgorzaty Moskwy-Wodnickiej certyfikat nadania DRZEWA PAMIĘCI Heni Reinhartz (Rosenfarb) oraz Nochemowi Reinhartz (siotra Chavy Rosenfarb wraz z mężem) odebrała córka siostry Chavy Rosenfarb, Adele Reinhartz, z rodziną. Centrum Dialogu przygotowało także niespodziankę bliskim pisarki, dedykując DRZEWKO pamięci SIMIE ROSENFARB (z domu Pinczewskiej), matce Patronki Roku 2023. Certyfikat odebrała Goldie Morgentaler, córka Chavy Rosenfarb. Bardzo się cieszymy, że Park Ocalałych gęstnieje od drzew, które będą "pamiętać" tych, którym udało się przeżyć getto łódzkie, ale niekoniecznie są już z nami.
Fot. Agnieszka Cytacka
Dzień przed inauguracją konferencji bliscy Chavy Rosenfarb odwiedzili Cmentarz Żydowski. Po łódzkiej nekropolii oprowadziła naszych gości Milena Wicepolska-Góralczyk.
Fot. Agnieszka Cytacka
Wraz z rodziną Chavy Rosenfarb łodzianie zwiedzili teren byłego getta łódzkiego, w tym miejsca w których Chava Rosenfarb mieszkała i przebywała w czasie wojny. Przy ul. Łagiewnickiej 8 powstał mural autorstwa Dariusza Paczkowskiego dedykowany znakomitej pisarce jidysz. Bardziej wnikliwi znajdą kolejne murale autorstwa streetartowca na Bałutach.
Fot. Agnieszka Cytacka
18 października popołudnie w Centrum Dialogu wypełniły dyskusje z udziałem bliskich pisarki, m.in. jej córki Goldie Morgentaler i syna Abrahama Morentalera, siostrzenicy Adele Reinhartz i przedstawiciela trzeciego pokolenia - Mordechaia Walfish.
Zapraszamy do obejrzenia relacji z rozmów i wykładów w Centrum Dialogu tutaj:
Wieczór zamknął koncert "Drzewo życia", skomponowany przez Artura Zagajewskiego.
Fot. Agnieszka Cytacka
Odsłonięcie tablicy na pasażu Chavy Rosenfarb
W piątek, 20 października odbyło się symboliczne odsłonięcie tablicy na pasażu łączącym Wigencję z ul. Roosevelta, któremu oficjalnie zostało nadane imię Chavy Rosenfarb.
Rada Miejska w Łodzi zgodziła się, aby pasaż w samym centrum Łodzi, na tyłach OFF Piotkowskiej, nosił imię pisarki i poetki żydowskiego pochodzenia urodzonej w Łodzi. O nadanie temu miejscu imienia wystąpiła w ubiegłym roku Joanna Podolska, dyrektorka Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi oraz członkinie Łódzkiego Szlaku Kobiet.
W wydarzeniu wzięli udział m.in. Joanna Podolska, dyrektorka Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, Marcin Gołaszewski, przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi, członkowie rodziny Chavy Rosenfarb, zaproszeni do Łodzi: Goldie Morgentaler oraz Abraham Morgentaler oraz Adele Reinhartz, córka siostry pisarki wraz z rodzinami i z krewnymi z różnych części świata, m.in. Kanaday, USA, Szwecji, Belgii, przedstawiciele Uniwersytetu Łódzkiego, Ewa Bużałek z Łódzkiego Szlaku Kobiet oraz senator Artur Dunin.
19 i 20 października odbyły się wykłady naukowców i naukowczyń zajmujących się twórczością żydowskich pisarek XX wieku, w tym dorobkiem Chavy Rosenfarb na Wydziale Filologicznym UŁ.
CENTRUM BADAŃ KULTURY ŻYDOWSKIEJ przy WYDZIALE FILOLOGICZNYM UNIWERSYTETU ŁÓDZKIEGO oraz CENTRUM DIALOGU im. MARKA EDELMANA w ŁODZI zapraszają do udziału w Międzynarodowej Konferencji Naukowej CHAVA ROSENFARB I ŻYDOWSKIE PISARKI XX WIEKU
Stulecie urodzin pochodzącej z Łodzi, ale tworzącej po wojnie, głównie w Kanadzie, Chavy Rosenfarb (1923-2011), uważanej za najwybitniejszą współczesną pisarkę języka jidysz, to okazja, by poddać refleksji naukowej nie tylko powieści, wiersze i eseje jej autorstwa, ale także przyjrzeć się twórczości innych dwudziestowiecznych żydowskich pisarek, które artykułowały w podobny lub właśnie odmienny sposób swoje doświadczenie żydowskie, kobiece i genderowe. Pragniemy poszerzyć pole naszej uwagi, choć już same teksty Rosenfarb są bardzo interesującym materiałem do badań nad wątkami autobiograficznymi w literaturze, fikcjonalnymi reprezentacjami Zagłady, zapisami doświadczenia getta, próbami literackiego odtworzenia zaginionych światów sztetla i żydowskiej Łodzi czy nad znaczącymi te wszystkie światy „śladami płci”. Przedmiotem refleksji chcemy uczynić twórczość żydowskich autorek, piszących w XX wieku nie tylko w języku jidysz – jak Chava Rosenfarb – czy polskim i hebrajskim, ale także w językach krajów, w których autorki te żyły i tworzyły, bądź z którymi czuły się związane.
Stulecie urodzin pochodzącej z Łodzi, ale tworzącej po wojnie, głównie w Kanadzie, Chavy Rosenfarb (1923-2011), uważanej za najwybitniejszą współczesną pisarkę języka jidysz to okazja, by poddać refleksji naukowej nie tylko powieści, wiersze i eseje jej autorstwa, ale także przyjrzeć się twórczości innych dwudziestowiecznych żydowskich pisarek, które artykułowały w podobny lub właśnie odmienny sposób swoje doświadczenie żydowskie, kobiece i genderowe. Pragniemy poszerzyć pole naszej uwagi, choć już same teksty Rosenfarb są bardzo interesującym materiałem do badań nad wątkami autobiograficznymi w literaturze, fikcjonalnymi reprezentacjami Zagłady, zapisami doświadczenia getta, próbami literackiego odtworzenia zaginionych światów sztetla i żydowskiej Łodzi czy nad znaczącymi te wszystkie światy „śladami płci”. Przedmiotem refleksji chcemy uczynić twórczość żydowskich autorek, piszących w XX wieku nie tylko w języku jidysz – jak Chava Rosenfarb – czy polskim i hebrajskim, ale także w językach krajów, w których autorki te żyły i tworzyły, bądź z którymi czuły się związane.
Program:
18 PAŹDZIERNIKA (ŚRODA)
18 PAŹDZIERNIKA (ŚRODA)
Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, ul. Wojska Polskiego 83
Wszystkie wystąpienia i wykłady w dniu 18 października z tłumaczeniem symultanicznym (polski/angielski, angielski/polski). Słuchawki zostaną udostępnione bezpośrednio przed oficjalną inauguracją konferencji.
Transmisja online: fb.com/centrumdialogulodz, youtube.com/centrumdialoguwlodzi
2:00 p.m. – Registration / Rejestracja uczestników
2:00-3:00 p.m. – Welcome coffee / little lunch / Powitalna kawa / mały lunch (for conference guests / dla gości konferencji)
2:30-3:00 p.m. – The certification of new trees of remembrance in the Survivors’ Park / Wręczanie certyfikatów Drzew Pamięci w Parku Ocalałych
3:00-3:30 p.m. – Official inauguration / Oficjalna inauguracja konferencji
3:30-4:00 p.m. – Goldie Morgentaler (Canada, University of Lethbridge): Chava Rosenfarb, Poland and Translation (keynote lecture / wykład inauguracyjny)
4:00-4:30 p.m. – Adele Reinhartz (Canada, University of Ottawa): Chanele’s Diary or Henia’s Memoir?: A Mystery Document from (or about?) the Lodz Ghetto
4:30-5:00 p.m. – Mordecai Walfish (USA, New York): I Was Never a Sunday Scribbler: the Place of Writing in the Life of Chava Rosenfarb and her Sister Henia Reinhartz
5:00-5:30 p.m. – Break / Przerwa
5:30-6:30 p.m. – Conversation with Chava Rosenfarb’s Family and discussion / Rozmowa z rodziną Chavy Rosenfarb i dyskusja (host / prowadzenie: Joanna Podolska)
2:00-3:00 p.m. – Welcome coffee / little lunch / Powitalna kawa / mały lunch (for conference guests / dla gości konferencji)
2:30-3:00 p.m. – The certification of new trees of remembrance in the Survivors’ Park / Wręczanie certyfikatów Drzew Pamięci w Parku Ocalałych
3:00-3:30 p.m. – Official inauguration / Oficjalna inauguracja konferencji
3:30-4:00 p.m. – Goldie Morgentaler (Canada, University of Lethbridge): Chava Rosenfarb, Poland and Translation (keynote lecture / wykład inauguracyjny)
4:00-4:30 p.m. – Adele Reinhartz (Canada, University of Ottawa): Chanele’s Diary or Henia’s Memoir?: A Mystery Document from (or about?) the Lodz Ghetto
4:30-5:00 p.m. – Mordecai Walfish (USA, New York): I Was Never a Sunday Scribbler: the Place of Writing in the Life of Chava Rosenfarb and her Sister Henia Reinhartz
5:00-5:30 p.m. – Break / Przerwa
5:30-6:30 p.m. – Conversation with Chava Rosenfarb’s Family and discussion / Rozmowa z rodziną Chavy Rosenfarb i dyskusja (host / prowadzenie: Joanna Podolska)
6:30-7:00 p.m. – Break / Przerwa
7:00-8:00 p.m. – Concert Tree of Life inspired by poetry of Chava Rosenfarb / Koncert Drzewo życia inspirowany poezją Chavy Rosenfarb (Composer / Kompozytor: Artur Zagajewski)
7:00-8:00 p.m. – Concert Tree of Life inspired by poetry of Chava Rosenfarb / Koncert Drzewo życia inspirowany poezją Chavy Rosenfarb (Composer / Kompozytor: Artur Zagajewski)
19 PAŹDZIERNIKA (CZWARTEK)
PLACE / MIEJSCE: Faculty of Philology, 171/173 Pomorska street /Wydział Filologiczny UŁ, ul. Pomorska 171/173
9:30-12:00 – PLENARY SESSION / PANEL PLENARNY
9:30 – Welcome / Powitanie
9:30-9:50 – Kathryn Hellerstein (USA, University of Pennsylvania): Chava Rosenfarb’s Poetry
9:50-10:10 – Jeffrey Wallen (USA, Hampshire College): Fathoming the Depths in The Tree of Life: The Loneliness of the Female Yiddish Writer
10:10-10:30 – Golda Van Der Meer (Catalonia/Spain, Universitat de Barcelona): Chava Rosenfarb and the task of the Yiddish translator
10:30-11:00 – Urszula Chowaniec (Poland/Sweden, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego/Paideia Folh.gskola Stockholm), Jan Schwartz (Sweden, Lunds Universitet): To Be a Yiddish Woman’s Writer, a Woman Writer? Correspondence Between Chava Rosenfarb and Zenia Larsson
11:00-11:30 – Discussion / Dyskusja
11:30-11:45 – Letter for the Living / List do potomnych – Written by Chava Rosenfarb. Performed by Jane Arnfield (UK, Northumbria University). Performative Reading
11:45-12:00 – Coffee break / Przerwa kawowa
12:00 – 2:00 p.m. – DIVISION INTO TWO PARALLEL SESSIONS / PODZIAŁ NA DWA RÓWNOLEGŁE PANELE
PANEL A (English)
12:00-12:20 – Carola Hilmes (Germany, Goethe Universit.t Frankfurt a.M.): Contemporary Witnesses Write about the Lodz/Litzmannstadt Ghetto: A Comparison of Different Literary Forms
12:20-12:40 – Hannah Pollin-Galay (Israel, Tel Aviv University): Journeys with Language in Rosenfarb’s The Tree of Life
12:40-1:00 p.m. – Norman Ravvin (Canada, Concordia University): Boomtown Poets: Framing Chava Rosenfarb and Esther Shumiatcher
1:00-1:20 p.m. – Regan Treewater-Lipes (Canada, MacEwan University): Cynthia Ozick and the Literary Negotiation of Post Shoah Jewish Consciousness
1.20-2:00 p.m. – Discussion / Dyskusja
2:00-3:00 p.m. – Lunch break / Przerwa na obiad
12:00-12:20 – Carola Hilmes (Germany, Goethe Universit.t Frankfurt a.M.): Contemporary Witnesses Write about the Lodz/Litzmannstadt Ghetto: A Comparison of Different Literary Forms
12:20-12:40 – Hannah Pollin-Galay (Israel, Tel Aviv University): Journeys with Language in Rosenfarb’s The Tree of Life
12:40-1:00 p.m. – Norman Ravvin (Canada, Concordia University): Boomtown Poets: Framing Chava Rosenfarb and Esther Shumiatcher
1:00-1:20 p.m. – Regan Treewater-Lipes (Canada, MacEwan University): Cynthia Ozick and the Literary Negotiation of Post Shoah Jewish Consciousness
1.20-2:00 p.m. – Discussion / Dyskusja
2:00-3:00 p.m. – Lunch break / Przerwa na obiad
PANEL B (English)
3:00-3:20 p.m. – Isa Milman (Canada, Victoria, British Columbia): The Lost Poems of Basia Kramer. A Polish-Jewish Woman Writer Eradicated from History
3:20-3:40 p.m. – Anna Frątczak (Poland, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego): Topography of memory: Łódź in Chava Rosenfarb’s novels
3:40-4:00 p.m. – Sonia Gollance (United Kingdom, University College London): Tea Arciszewska’s Miryeml (1958/59) and Yiddish Plays by Women
4:00-4:20 p.m. – Lynn Shapiro (USA, Chicago): Judith Berg and The Intersection of Dance and Text in Yiddish Literature
4:20-4:40 p.m. – Laura Estrin (Argentina, Universidad de Buenos Aires): Theory and Jewishness. Poetics of the Continuum
4:40-5:20 p.m. – Discussion / Dyskusja
PANEL C (English)
3:00-3:20 p.m. – Ariane Santerre (Canada, University of Montreal): “For Every Life Saved Another Must Be Sacrificed”: Chava Rosenfarb’s Literary Depictions of the Grey Zone in The Tree of Life and Edgia’s Revenge ONLINE
3:20-3:40 p.m. – Linda/Leye Lipsky (Canada, York University, Toronto): Nusakh Beyle: The Poetic Mode of Beyle Schaechter-Gottesman ONLINE
3:40-4:00 p.m. – Lesley Turner (Canada, University of Toronto): The Rhetoric of Edgia’s Revenge ONLINE
4:00-4:20 p.m. – Jesse Toufexis (Canada, University of Ottawa): “Smoke Rising Day and Night”: Exploring Chava Rosenfarb’s Implicit Mysticism in Edgia’s Revenge ONLINE
4:20-4:40 p.m. – Christa Whitney (USA, Yiddish Book Center): Women Yiddish Writers’ Living Legacy ONLINE
4:40-5:20 p.m. – Discussion / Dyskusja
3:00-3:20 p.m. – Ariane Santerre (Canada, University of Montreal): “For Every Life Saved Another Must Be Sacrificed”: Chava Rosenfarb’s Literary Depictions of the Grey Zone in The Tree of Life and Edgia’s Revenge ONLINE
3:20-3:40 p.m. – Linda/Leye Lipsky (Canada, York University, Toronto): Nusakh Beyle: The Poetic Mode of Beyle Schaechter-Gottesman ONLINE
3:40-4:00 p.m. – Lesley Turner (Canada, University of Toronto): The Rhetoric of Edgia’s Revenge ONLINE
4:00-4:20 p.m. – Jesse Toufexis (Canada, University of Ottawa): “Smoke Rising Day and Night”: Exploring Chava Rosenfarb’s Implicit Mysticism in Edgia’s Revenge ONLINE
4:20-4:40 p.m. – Christa Whitney (USA, Yiddish Book Center): Women Yiddish Writers’ Living Legacy ONLINE
4:40-5:20 p.m. – Discussion / Dyskusja
PANEL D (English)
3:00-3:20 p.m. – Isa Milman (Canada, Victoria, British Columbia): The Lost Poems of Basia Kramer. A Polish-Jewish Woman Writer Eradicated from History
3:20-3:40 p.m. – Anna Frątczak (Poland, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego): Topography of memory: Łódź in Chava Rosenfarb’s novels
3:40-4:00 p.m. – Sonia Gollance (United Kingdom, University College London): Tea Arciszewska’s Miryeml (1958/59) and Yiddish Plays by Women
4:00-4:20 p.m. – Lynn Shapiro (USA, Chicago): Judith Berg and The Intersection of Dance and Text in Yiddish Literature
4:20-4:40 p.m. – Laura Estrin (Argentina, Universidad de Buenos Aires): Theory and Jewishness. Poetics of the Continuum
4:40-5:20 p.m. – Discussion / Dyskusja
-----------
5:30 p.m. (plenary) – Documentary/Dokument “Yiddish Montreal, Chava Rosenfarb & Goldie Morgentaler” and meeting with Erica Pomerance (Canada)
ENG: Yiddish Montreal, Chava Rosenfarb & Goldie Morgentaler. Archives from a documentary film project by Erica Pomerance. Based on the treatment: Irene Ellenberger, Philippe Amiguet. Producer in development: Monique Simard, Productions Virage
POL: Jidysz Montreal, Chava Rosenfrab i Goldie Morgentaler. Materiał filmowy projektu Eriki Pomerance. Realizacja: Irene Ellenberger, Philippe Amiguet Produkcja: Monique Simard, Productions Virage
20 PAŹDZIERNIKA (PIĄTEK)
TWO PARALLEL SESSIONS / DWA RÓWNOLEGŁE PANELE
PANEL A (English)
9:30-9:50 – Sylwia Chutnik (Poland, Uniwersytet SWPS/Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie): “We want to believe that there is meaning”. Women’s Voices in the Ringelblum’s Archive
9:50-10:10 – Allison Schachter (USA, Vanderbilt University): Rokhl Brokhes’s Radical Aesthetics
10:10-10:30 – Ruth Panofsky (Canada, Toronto Metropolitan University): Chava Rosenfarb’s Montreal Connections: Writers Miriam Waddington and Adele Wiseman
10:30-10:50 – Shana Rosenblatt Mauer (Israel, Herzog College/Schechter Institute): Chava Rosenfarb and Ida Fink’s Short Stories – Circumventing Readers’ Post-Modern Skepticism ONLINE
10:50-11:30 – Discussion / Dyskusja
11:30-12:00 – Coffee break / Przerwa kawowa
9:50-10:10 – Allison Schachter (USA, Vanderbilt University): Rokhl Brokhes’s Radical Aesthetics
10:10-10:30 – Ruth Panofsky (Canada, Toronto Metropolitan University): Chava Rosenfarb’s Montreal Connections: Writers Miriam Waddington and Adele Wiseman
10:30-10:50 – Shana Rosenblatt Mauer (Israel, Herzog College/Schechter Institute): Chava Rosenfarb and Ida Fink’s Short Stories – Circumventing Readers’ Post-Modern Skepticism ONLINE
10:50-11:30 – Discussion / Dyskusja
11:30-12:00 – Coffee break / Przerwa kawowa
PANEL B (Polish)
9:30-9:50 – Agnieszka Żółkiewska (Poland, Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie): „Ja i getto to jedno”. Henryka Łazowertówna wobec doświadczenia Zagłady
9:50-10:10 – Joanna Degler (Poland, Uniwersytet Wrocławski): Między oswajaniem a wyobcowaniem – czyli wyzwania przekładu na język polski powieści Chavy Rosenfarb
10:10-10:30 – Anna Jamrozek-Sowa (Poland, Uniwersytet Rzeszowski): „Ostatni sens mojego życia”. Zapis zmagań o pamięć w pamiętnikach polsko-izraelskiej pisarki Haliny Birenbaum
10:30-10:50 – Anna Wal (Poland, Uniwersytet Rzeszowski): „Romans, książka o holocauście, książka mojego pokolenia”. O powieści Tort weselny Lei Shinar
10:50-11:30 – Dyskusja
11:30-12:00 – Coffee break / Przerwa kawowa
PANEL C (ENGLISH)
9:30-9:50 – Agnieszka Żółkiewska (Poland, Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie): „Ja i getto to jedno”. Henryka Łazowertówna wobec doświadczenia Zagłady
9:50-10:10 – Joanna Degler (Poland, Uniwersytet Wrocławski): Między oswajaniem a wyobcowaniem – czyli wyzwania przekładu na język polski powieści Chavy Rosenfarb
10:10-10:30 – Anna Jamrozek-Sowa (Poland, Uniwersytet Rzeszowski): „Ostatni sens mojego życia”. Zapis zmagań o pamięć w pamiętnikach polsko-izraelskiej pisarki Haliny Birenbaum
10:30-10:50 – Anna Wal (Poland, Uniwersytet Rzeszowski): „Romans, książka o holocauście, książka mojego pokolenia”. O powieści Tort weselny Lei Shinar
10:50-11:30 – Dyskusja
11:30-12:00 – Coffee break / Przerwa kawowa
PANEL C (ENGLISH)
12:00-12:20 – Sandra Chiritescu (USA, Columbia University): Immigrant Mothers of the Second Wave: Jewish-American Feminist Autofiction
12:20-12:40 – Tha.s Miller (USA, University of California, Santa Cruz): Feminist Reclamation as Resistance: The Rise of Online Women in Yiddish Literature Courses in the US and Canada
12:40-1:00 p.m. – Jakub Zygmunt (Poland, Uniwersytet Warszawski): Social Themes in Celia Dropkin’s Prose Works
1:00-1:20 p.m. – Julie Sharff (Canada, University of Toronto): Dos meydl/ di kallah/ dos vayb: The Semiotics of Yiddish Girlhood in the Fiction of Esther Singer Kreitman ONLINE
1:20-2:00 p.m. – Discussion / Dyskusja
12:20-12:40 – Tha.s Miller (USA, University of California, Santa Cruz): Feminist Reclamation as Resistance: The Rise of Online Women in Yiddish Literature Courses in the US and Canada
12:40-1:00 p.m. – Jakub Zygmunt (Poland, Uniwersytet Warszawski): Social Themes in Celia Dropkin’s Prose Works
1:00-1:20 p.m. – Julie Sharff (Canada, University of Toronto): Dos meydl/ di kallah/ dos vayb: The Semiotics of Yiddish Girlhood in the Fiction of Esther Singer Kreitman ONLINE
1:20-2:00 p.m. – Discussion / Dyskusja
PANEL D (Polish)
12:00-12:20 – Arsen Hordziy (Italy, Universit. degli Studi di Genova): Teksty tradycji żydowskiej w twórczości Irit Amiel
12:20-12:40 – Krystyna Gielarek-Gorczyca (Poland, Uniwersytet Rzeszowski): Między peronem Dworca Gdańskiego a Jerozolimskim morzem, czyli o twórczości Violi Wein
12:40-13:00 – Beata Tarnowska (Poland, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie): Renata Jabłońska, pisarka z Tel Avivu (i z Łodzi)
13:00-13:10 – Danuta Szajnert, Małgorzata Domagalska (Poland, Uniwersytet Ł.dzki): Między sztetlem a Łodzią – o dwóch powieściach Chavy Rosenfarb
13:10-13:20 – Joanna Podolska (Poland, Uniwersytet Łódzki): Wędrówki przez wewnętrzne kontynenty. Chavy Rosenfarb eseje z Łodzią w tle
13:20-13:30 – Dyskusja
-----
2:00 p.m. – End of the International Conference Chava Rosenfarb and the Jewish Female Writers of XXth Century / Zakończenie Międzynarodowej Konferencji Chava Rosenfarb i żydowskie pisarki XX wieku
25 sierpnia odbył się spacer "Jesteśmy jednym kawałkiem tęsknoty".
Spacer był prowadzony przez Łódzki Szlak Kobiet. Iza Olejnik i Ewa Kamińska-Bużałek oddały głos głos Chavie Rosenfarb, a także Melanii Fogelbaum, Irene Hauser i Rywce Lipszyc, czytając fragmenty ich dzienników z czasów wojny, powieści oraz wierszy.
Fot. HaWa
-----------------------------------------------------------------------------------
ODSŁONIĘCIE MURALU "DRZEWO ŻYCIA"
Na jednej z monochromatycznych ścian Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi 28 lipca został odsłonięty mural, który stanowi odniesienie do twórczości Patronki Roku 2023 – Chavy Rosenfarb. Autorką projektu jest Aleksandra Ignasiak – malarka, performerka, twórczyni instalacji stałych i efemerycznych w przestrzeni publicznej, związana z Akademią Sztuk Pięknych w Łodzi.
Fot. HaWa
---------------------------------------------------------------------------------
WAKACYJNE CZYTANIE PROZY CHAVY ROSENFARB W CENTRUM DIALOGU IM. MARKA EDELMANA
Cotygodniowe spotkania z twórczością Patronki Roku 2023 były znakomitą okazją do poznania fragmentów kolejnych tomów powieści Chavy Rosenfarb. Każdy z odczytów poprzedzony został krótkim wprowadzeniem.
27.06, godz. 17.00 – „Bociany. Opowieść o sztetlu”
04.07, godz. 17.00 – „Między miasteczkiem i Łodzią. Opowieść o miłości”
11.07, godz. 17.00 – „Drzewo życia t. I”
18.07, godz. 17.00 – „Drzewo życia t. II”
25.07, godz. 17.00 – „Drzewo życia t. III”
Podczas każdego ze spotkań zaprezentowany został fragment ostatniej powieści Chavy Rosenfarb „Listy do Abraszy”, którą wydamy w drugiej połowie 2023 roku w serii Biblioteka Centrum Dialogu.
Wstęp na wydarzenie jest wolny!
-------------------------------------------------
DZIEŃ DRZEWAW piątek, 28 kwietnia o 12:00 zostało odsłonięte drzewo wiśniowe, które otrzymało symboliczną nazwę drzewa życia. Następnie łódzka aktorka i performerka, Anita Tomczak, odczytała fragmenty poezji i powieści Chavy Rosenfarb. Odbył sie także pokaz filmowy wywiadu z pisarką pt. „Chava Rosenfarb: That Bubble of Being”, przeprowadzonego w ramach cyklu „Światy w świecie: rozmowy z pisarzami jidysz”.
Cykl majowych spacerów
W maju odbył sie cykl wtorkowych spacerów pod hasłem „Łódzkie ślady Chavy Rosenfarb". Spacery były poświęcone Patronce Roku 2023. Podczas pieszych wycieczek ich uczestnicy poznali ważne miejsca związane z biografią pisarki i poetki - okolice, w których odrastała, uczyła się i mieszkała. Każdy ze spacerów zaczynaliśmy w innym miejscu.
Prowadzenie: Joanna Podolska, redaktorka książek Chavy Rosenfarb.
9 maja, godz. 17.00 (wtorek) – start ul. Sieradzka 1,
16 maja, godz. 17.00 (wtorek) – start ul. Żeromskiego 75,
23 maja, godz. 17.00 (wtorek) – start ul. Łagiewnicka 8.
Wstęp wolny.
ROZMOWA "Ramblings through Inner Continents: About Chava Rosenfarb on her Hundredth Anniversary”
"Ramblings through Inner Continents: About Chava Rosenfarb on her Hundredth Anniversary” - rozmowa z Goldie Morgentaler (profesor literatury na uniwersytecie w Lethbridge, tłumaczka na język angielski utworów Rosenfarb) i Abrahamem Morgentalerem (emerytowanym lekarzem) - dziećmi pisarki oraz Adele Reihartz.
Prowadzenie: Joanna Podolska.
--------
Inauguracja Roku Chavy Rosenfarb – Roku Drzewa Życia w Mediatece MeMo
W 100. rocznicę urodzin Chavy Rosenfarb pragniemy przybliżyć jeden z najważniejszych symboli w kulturze – Drzewo Życia, który jest istotnym elementem twórczości pisarki.
9 lutego 2023
- 12.00 – 13.15 wykład „Symbolika Drzewa Życia” – prowadzenie: Monika Krajewska
Gdzie: Mediateka MeMo, Moniuszki 5
Monika Krajewska – polska artystka, która od lat zgłębia różne obszary sztuki żydowskiej i bada mowę symboli. W swoich pracach łączy obraz z tekstem, wersety z Tory, midraszy i liturgii oraz hebrajskie litery. W 1982 r. wydała album fotograficzny Czas kamieni, w którym przedstawiła żydowską sztukę nagrobną głównie z terenów wschodniej Polski. Od wielu lat zajmuje się wycinanką, którą łączy z kolażem, frotażem i fotografią. Prowadzi warsztaty wycinanki i kaligrafii hebrajskiej. Jest członkiem The Guild of American Papercutters. Drzewo Życia jest jednym z najważniejszych symboli, który pojawia się w jej pracach.
Wstęp wolny
- 13.30 – 15.00 - warsztaty dla dorosłych “Wycinanka żydowska: Drzewo Życia” - prowadzenie: Monika Krajewska
Gdzie: Mediateka MeMo, Moniuszki 5
Obowiązują zapisy: zapisy@centrumdialogu.com (w tytule maila prosimy podać temat spotkania) Uczestnicy warsztatów powinni uczestniczyć również w wykładzie, tel. 42 636 38 21, 506 155 911
Wycinanka to sztuka, która szczególnie rozkwitła wśród Żydów Europy Wschodniej w XIX wieku i była ściśle związana z życiem religijnym, m.in. ze świętami i progami życia. Ich twórcy łączyli symbole żydowskie, takie jak menora, korona i lwy, z motywami sztuki europejskiej i lokalnej. Wycinanki tworzyli też Żydzi z Włoch, Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu. Ludowa wycinanka żydowska zanikła, ale po latach stała się inspiracja dla artystów i odrodziła się – już w innej formie. Podczas prezentacji uczestnicy zapoznają się z jej historią, symboliką i techniką wykonania, a podczas warsztatów wykonają własną wycinankę.
- 15.00 - 18.00 - „Drzewo życia” tom III (czyta Kamila Selwerowicz) - odsłuch fragmentów powieści Chavy Rosenfarb zrealizowanych we współpracy Centrum Dialogu im. Marka Edelmana z Radiem Łódź (200 min.)
- Gdzie: Mediateka MeMo, Moniuszki 5
Wstęp wolny.
„Drzewo życia” – to monumentalna powieść o Łodzi, a przede wszystkim o łódzkim getcie, które Chava Rosenfarb sama przeżyła. To również opowieść o ludziach, których autorka znała i o wydarzeniach, których była świadkiem. Trylogia obejmuje lata 1939-1944. Nagranie pochodzi z ostatniego, trzeciego tomu, i przybliża okres od 1942 roku do likwidacji getta w 1944 roku. Mimo, że Rosenfarb obrazuje czas nienawiści, pogardy i śmierci, książka niesie przesłanie pokoju i miłości.
- 18.00 – Inauguracja Roku Chavy Rosenfarb w Łodzi. „Chava Rosenfarb i inne pisarki jidysz” - wykład prof. Joanny Degler (Uniwersytet Wrocławski)
- Gdzie: Mediateka MeMo, Moniuszki 5
Joanna Degler - literaturoznawczyni, tłumaczka języka jidysz związana z Zakładem Studiów Żydowskich Uniwersytetu Wrocławskiego. Zajmuje się głównie poezją żydowską i twórczością kobiet. W 2005 r. wydała książkę „Jung Wilne – żydowska grupa artystyczna”. W 2010 r. ukazał się zredagowany przez nią tom „Nieme dusze. Kobiety w kulturze jidysz”. Od 2015 r. wchodzi w skład zespołu redaktorów i tłumaczy powieści Rosenfarb wydawanych przez Centrum Dialogu im. Marka Edelamana w Łodzi.
9 lutego, godz. 21.00 - "Ramblings through Inner Continents: About Chava Rosenfarb on her Hundredth Anniversary” - rozmowa z Goldie Morgentaler (profesor literatury na uniwersytecie w Lethbridge, tłumaczka na język angielski utworów Rosenfarb) i Abrahamem Morgentalerem (emerytowanym lekarzem) - dziećmi pisarki. Prowadzenie: Joanna Podolska, John Crust.
Rozmowa w języku angielskim w formule on-line. Zapisy: chava@centrumdialogu.com
10 lutego, godz. 11.00
Miejsce: Archiwum Państwowe w Łodzi, pl. Wolności 1 (sala konferencyjna)
"Drzewo Życia, czyli ABC poszukiwań genealogicznych" – warsztaty genealogiczne prowadzone we współpracy z Archiwum Państwowym w Łodzi i Klubem Genealogicznym Centrum Dialogu „Drzewo Życia”.
Warsztaty kierowane do osób dorosłych. Obowiązują zapisy: zapisy@centrumdialogu.com (w tytule maila prosimy podać temat spotkania), tel. 42 636 38 21, 506 155 911
Czas trwania: 2 h.
12 lutego godz. 11.00
Start: ul. Kilińskiego 4
„Miasto Łódź wyglądało jak statek o tysiącu kominów. Spacer śladami Chavy Rosenfarb”
Prowadzenie: Łódzki Szlak Kobiet.
Spacer, podczas którego odwiedzimy miejsca związane z biografią Chavy Rosenfarb, rozpocznie się w miejscu, który był pierwszym łódzkim adresem ojca pisarki, Abrahama Rozenfarba.
————————————————————————
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz ze środków Urzędu Miasta Łodzi
ŁÓDZKOŚĆ: ROK KRÓLIKA
Rok Królika, zgodnie z chińskim kalendarzem, rozpoczął się 22 stycznia. 5 lutego zapraszamy do Centrum Dialogu im. Marka Edelmana na dzień kultury Dalekiego Wschodu.
Królik, to według dalekowschodnich wierzeń symbolizuje spokój i życzliwość, a także długowieczność oraz dobrobyt. Wiele wskazuje więc na to, że po trudnym Roku Tygrysa, czeka nas wytchnienie i kilka pozytywnych zmian. Rok 2023 według chińskiego horoskopu ma być rokiem nadziei.
Partnerzy // Fundacja Ai, B.J. Language Centre, Fundacja Audionomia, Łódzkie Centrum Wielokulturowe
Przez całe wydarzenie będzie można wykonać tradycyjny chiński lampion, symbol Chińskiego Nowego Roku.
12.00 Tao Yin – prowadzi Anna Osmulska / obowiązują zapisy na adres e-mail: zapisy@centrumdialogu.comTao Yin (Dao Yin) - inaczej Droga do Wnętrza, to terapia ruchowo-oddechowa, pochodząca z Chin sprzed ponad 3 000 lat. Uważa się, że stanowi fundament dla wywodzących się z niej sztuk walki Tai Chi i Kung Fu. Składają się na nią ćwiczenia gimnastyczne oraz oddechowe zalecane osobom w każdym wieku, aby utrzymać zdrowie bądź odzyskać utracone siły. Po krótkiej rozgrzewce przechodzimy do płynnych delikatnych ruchów połączonych z oddechem, które uspokajają umysł oraz harmonizują całe ciało. Istotą tych ćwiczeń jest gromadzenie, uzupełnianie i usprawniane przepływu energii Qi w organizmie. Do wielu korzyści płynących z praktykowania Tao Yin zaliczamy między innymi: wzmocnienie układu odpornościowego, podniesienie poziomu witalności, zrównoważenie energii yin i yang oraz przywrócenie wewnętrznego spokoju i równowagi.
Prowadząca Anna Osmulska jest certyfikowaną instruktorką Tao Yin, jogi (preferowane style to vinyasa flow, yin oraz nidra) oraz health coachem. Od lat fascynuje ją relacja między stylem życia, aktywnością fizyczną i odżywianiem, a zdrowiem i witalnością. Dzięki pięcioletniej karierze jako stewardessa w liniach lotniczych na Bliskim Wschodzie, zdobyła międzynarodowe doświadczenie i edukację z różnych zakątków świata. Uwielbia holistyczne, indywidualne podejście do zdrowia, łączy nowoczesne naukowe spojrzenie z wielowiekowymi tradycjami. W życiu wyznaje zasadę, że warto spełniać swoje marzenia i żyć z fantazją. Swoja wielką pasję do podróży po świecie z czasem zamieniła na podróże wewnątrz siebie i chęć dzielenia się zdobytą wiedzą i doświadczeniem z innym. Jej przyjazna ciepła osobowość sprawia, że każdy na jej zajęciach poczuje się komfortowo.
13.00 Chiny i Chiński Nowy Rok – opowiada Michał Lipski, przewodnik po ChinachJak wygląda życie w Chinach? Mówi się, że kultura azjatycka, w tym chińska jest bardzo różna od europejskiej. Jakie zatem są zwyczaje chińskie? Jak odnaleźć się w chińskim świecie? Michał Lipski, który serce oddał żonie Chince, a pasję i pracę połączył z opowiadaniem o Chinach, pokaże i opowie podczas ROKU KRÓLIKA o tradycjach i codzienności chińskiej, a jego żona przygotuje degustację chińskich pierożków.
Degustacja z rodzinnej chińskiej restauracji „Mały Pekin”, ul. Rewolucji 1905 r nr 48A w Łodzi
Fundacja Ai i B.J. Language Centre przygotowały dla słuchaczy pamiątkowe kalendarze na 2023 rok.
14.30 Języki Dalekiego Wschodu – prowadzi Marcin Uciński, lektor języka japońskiego i chińskiego, poliglota, pasjonat kultury Dalekiego WschoduMówi się, że to polski należy do najtrudniejszych języków świata, a co z językami tak egzotycznymi dla Polaków i Polek jak japoński czy chiński? Marcin Uciński opowie o różnicach w językach Dalekiego Wschodu oraz poprowadzi grę w chińczyka z liczeniem po chińsku.
15.30 Kaligrafia w kulturze Dalekiego WschoduKaligrafię imion na życzenie wykona Pani Miho Wach - lektor języka japońskiego, a o znaczeniu kaligrafii opowie Beata Janicka, właścicielka B.J. Language Centre.
16.00 Projekcja filmu „Most / The Bridge”Film Most inspirowany jest wydarzeniami z 1920 roku, które zbliżyły do siebie dwa narody: polski oraz japoński. Historia opowiadana z perspektywy 10-letniego chłopca ukazuje losy sierot syberyjskich, które straciły ojczyznę, rodziny i musiały wkroczyć w dorosłość, by walczyć o życie. Dzięki pomocy ludzi dobrej woli odzyskały utracone dzieciństwo.
The Bridge is inspired by events of the year 1920 that had brought two nations closer: Poland and Japan. The story is told from a 10 year old boy's perspective, showing the history of so called "Siberian orphans" who had lost their homeland, families and had to rush into manhood to fight for they lives. Thankfully to the help provided by the people of good will they had their childhood brought back.
Film został wyreżyserowany przez Izumi Yoshida, wyprodukowany przez łódzkie studio Likaon i WJTeam, w koprodukcji z EC1 Łódź oraz francuskim EJT Labo.
Film został wyreżyserowany przez Izumi Yoshida, wyprodukowany przez łódzkie studio Likaon i WJTeam, w koprodukcji z EC1 Łódź oraz francuskim EJT Labo.
17.00 W cyklu „Film bez obrazu” odsłuch dokumentu artystycznego „Modlitwa Zapomnianej" autorstwa Doroty Hałasa, Katarzyny Michalak„Modlitwa Dziewicy" Tekli Badarzewskiej-Baranowskiej - to utwór, który wędruje po świecie od prawie 150 lat. Potrafi go zanucić każde japońskie dziecko. W anglojezycznej "Wikipedii" napisano, że jest to najlepiej sprzedający się utwór fortepianowy wszechczasów. W Polsce " Modlitwa Dziewicy " i jej kompozytorka Tekla Badarzewska-Baranowska są zupełnie zapomniane. Z pewnością przyczynili się do tego wyjątkowo zjadliwi krytycy, którzy okrzykneli młodzieńczy utwór pianistki - symbolem kiczu. To zapewne wpłynęło na odbiór jej późniejszej twórczości. Ta twórczość powraca do nas po wielu latach, z odległej Japonii. Wydaje się, że warto "wskrzesić" Tekle - artystkę, żonę i matkę, która tworzyła w niesprzyjającym kobietom-artystkom czasie.
To drugie spotkanie z cyklem „Film bez obrazu”. Po odsłuchaniu reportażu odbędzie się rozmowa z autorką dokumentu Katarzyną Michalak, które poprowadzi Eliza Matusiak.
To drugie spotkanie z cyklem „Film bez obrazu”. Po odsłuchaniu reportażu odbędzie się rozmowa z autorką dokumentu Katarzyną Michalak, które poprowadzi Eliza Matusiak.
ŁÓDZKOŚĆ: BARSZCZ UKRAIŃSKI
22.01.2023 r. od 12.00-20.00 zapraszamy do Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi na BARSZCZ UKRAIŃSKI.
Partnerzy // Ukrainian Center, Łódzkie Centrum Wielokulturowe, Fundacja Audionomia, Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna, Stowarzyszenie Ekologiczne Fenix
Przez cały rok będziemy świętować 600-lecie Łodzi. Cykl ŁÓDZKOŚĆ to spotkania wielokulturowe, podczas których poznany zwyczaje i tradycje współczesnych mieszkańców Łodzi, którzy nie tylko urodzili się tutaj, ale także mają korzenie w różnych kulturach.
BARSZCZ UKRAIŃSKI // dzień kultury ukraińskiej tworzony jest przez Centrum Dialogu im. Marka Edelmana oraz partnerskie stowarzyszenia, instytucje i działaczy społecznych pracujących na rzecz społeczności ukraińskiej.
PROGRAM
WYDARZENIA CAŁODZIENNE
Mariia Snisarenko // Akcja artystyczna [PL/UA]Mariia Snisarenko to ilustratorka, projektantka graficzna i fotografka. Mariia pochodzi z Chersonia, współpracuje z O!PLA Animation Festival (Polska), Rising of Lusitania - AnimaDoc Film Festival (Wielka Brytania), StopTrik Festival (Słowenia\Polska), Międzynarodowym Festiwalem Animacji CRAFT (Indonezja), Polsko-Rosyjskim Festiwalem Filmów Animowanych DIALOGI (Polska ), Międzynarodowy Festiwal Animacji ReAnima Bergen i inne.
Podczas dnia ukraińskiego wykona kolaż, który będzie artystycznym hołdem dla walczącej Ukrainy, ale także symbolem jedności. Na kolaż złożą się prace wykonane tego dnia przez Ukraińców i Ukrainki mieszkające obecnie w Łodzi.. Będzie to zapis drogi z Ukrainy do Łodzi i historii osoby opowiadającej.
WSTĘP WOLNY, FOYER
Ukraiński haft // Wystawa [PL/UA]Wystawa prac Viktorii Sharko, która haftuje koszule, sukienki i inne elementy ubrania kobiecego oraz męskiego. Artystka na co dzień związana jest ze Społecznie Zaangażowanymi, działa na terenie Łodzi i prowadzi swój biznes.
Motanki, wianki i chusty // otwarte warsztaty [PL/UA]W organizację dnia ukraińskiego włączyły się różne aktywne grupy Ukraińców w Łodzi. Stowarzyszenie Fenix poprowadzi całodzienne warsztaty, podczas których uczestnicy będą mogli wykonać samodzielnie motanki – tradycyjne ludowe laleczki, które mają odstraszać złe moce, dawać szczęście i być talizmanem.
Tradycja ukraińska to także piękne wianki, zazwyczaj wykonane z dużych kwiatów. Pod okiem ukraińskich nauczycielek każdy będzie mógł wykonać swój własny wianek.
Podczas BARSZCZU UKRAIŃSKIEGO będzie można także zrobić sobie zdjęcie w specjalnie zawiązanej chuście ludowej. Pomogą w tym członkinie Stowarzyszenia Ekologicznego Fenix.
WSTĘP WOLNY, FOYER
Ręcznie robione // Wystawa rękodzieła [PL/UA]Svietlana Feeva zaprezentuje rodzaje prac wykonanych podczas arteterapii, to m.in. malowane torby. Sztuka odgrywa dużą rolę terapeutyczną, szczególnie, kiedy ma się za sobą traumatyczne doświadczenia. Jak sztuka uzdrawia, jak pomaga się wyciszyć? Tego wszystkiego dowiedzieć się będzie można na stoisku Svetlana Feeva Home Decor.
WSTĘP WOLNY, FOYER
Smaki Ukrainy // Ukraińskie pierogi [PL/UA]Przez całe wydarzenie dostępne w sprzedaży będą domowe ukraińskie pierogi w kilku wersjach smakowych. Trzy pokolenia silnych kobiet: matka, córka i wnuczka po wybuchu wojny znalazły się w Łodzi, gdzie pracowały i żyły, starając się zachować normalność. Niestety najmłodsza z nich choruje na raka, leczenie w Ukrainie zostało przerwane, wszystkie siły przerzucono do Polski. Matka dziewczynki musiała zrezygnować z pracy, żeby zająć się córką. Babcia nie zostawiła spraw samym sobie, zaczęła gotować pierogi i sprzedawać je, żeby zarobić na utrzymanie. Podczas dnia ukraińskiego będzie można spróbować kilku wariantów smakowych, a także kupić porcję do domu.
WSTĘP WOLNY, FOYER
WYDARZENIA POZOSTAŁE
12.00-14.00 Zabawki i lalki ukraińskie // Warsztaty rodzinne [PL/UA] wiek uczestników: 5+ wraz z opiekunamiNa warsztatach całe rodziny będą miały okazję wykonać tradycyjne ukraińskie zabawki w autorskiej odsłonie. Stworzymy zwierzęta (zające czy koty), a także lalki – unowocześnione wersje popularnych motanek. Wspólnemu tworzeniu zabawek będą towarzyszyły osobiste intencje – wspierania marzeń i życzeń oraz ochrony rodziny, dzięki czemu wytworzone dzieła staną się rodzinnymi talizmanami. Będziemy działać w duchu Olhy Kovtun – artystki prowadzącej warsztaty: "Myślę, że każdy człowiek jest twórcą. Sztuka jest bezgraniczna i nieograniczona, tak jak nieograniczona jest wyobraźnia. Oczywiście, sztuka to skuteczna terapia, która uzdrawia."
Prowadzące: Olha Kovtun (62 lat, pochodzi z Niżyn, Czernihiwszyna, mieszka w Łodzi) – ukraińska artystka rękodzieła (zabawki, lalki, dzianie i szydełkowanie) oraz jej córka i pomocniczka Natalia Nahorna.
Koszt: 15 zł od każdej osoby.
Limit miejsc ograniczony. Zapisy przez formularz zgłoszeniowy: https://tiny.pl/wj6wp
Po zgłoszeniu otrzymają Państwo maila ze szczegółową informacją formą wniesienia opłaty.
W cyklu spotkań ŁÓDZKOŚCI zależy nam też na tym, żeby w procesie poznawania różnorodności Łodzi uczestniczyły całe rodziny. Korzystając z potencjału nowo otwartej wystawy „Elementarz empatii”, przygotowaliśmy warsztaty i wydarzenia, które będą promować daną kulturę i uczyć empatii. Do wspólnego stołu roboczego zasiądą całe rodziny, a praca warsztatowa stanie się pretekstem do rozmowy o życiu w Łodzi, o historii i drodze do Łodzi, o sprawach ważnych i mniej ważnych.
15:00 Cykl „Film bez obrazu” Reportaże radiowe [PL]Kasia Michalak – „Lenka” (Fundacja Audionomia, Radio Lublin)
„Film bez obrazu" – to cykl spotkań z dźwiękowymi reportażami i dokumentami artystycznymi oraz ich autorami - czołowymi przedstawicielami polskiego środowiska audio storytellingu. Kolektywne odsłuchy w ciemnościach pozwolą Wam odkryć niezwykłe możliwości dźwięku jako materii narracyjnej. Historie utkane z głosów, muzyki, ciszy i różnorodnych brzmień świata uruchomią Waszą wyobraźnię i pozwolą wykreować w niej własny „audialny film". Będą to przy tym historie poruszające tematy ważne dla naszego „tu i teraz". Ich bohaterowie, również dzięki dźwiękowi, staną się Wam na pewno bliscy.
WSTĘP WOLNY, AUDYTORIUM
WSTĘP WOLNY, AUDYTORIUM
16:00 Chwyć mnie za rękę // Pokaz tanecznyWystęp taneczny studentek Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej. Wzruszający pokaz choreograficzny opowiadający o wojnie w Ukrainie i losie kobiet na wojnie. Choreografią zajęła się utalentowana młoda tancerka i choreografka Solomiya Buzhenko.
Produkcja powstała we współpracy ze studentami Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
WSTĘP WOLNY, AUDYTORIUM
16:30 Wolne słowo // Odczyt wierszy (Yulia Lysa) [UA]Yulia Aurelia pracuje w Łódzkim Centrum Wielokulturowym i zajmuję się sprawami administracyjnymi Ukrainek i Ukraińców, którzy przybyli do Łodzi po wybuchu wojny. Pomaga w tłumaczeniach, znajdywaniu pracy, załatwianiu spraw urzędowych, ale troszczy się także o relacje swoich rodaków i dba o integrację i jednoczenie się środowiska ukraińskiego w Łodzi. Podczas wydarzenia odczyta wiersze, które powstały pod wpływem wydarzeń wojennych. Nie są to jednak teksty patetyczne, a raczej sięgające głęboko do ukraińskiej duszy.
WSTĘP WOLNY, AUDYTORIUM
17.00 Prawdziwe słowa. // Prezentacja książki „Wojna 2022. Dzienniki, eseje, wiersze". Spotkanie z Żenią Klimakinem, dziennikarzem i autorem pomysłu nowo wydanej książki oraz Natalią Tkaczyk, poetką, redaktorką literacką antologii.Jest to jedna z pierwszych książek o wojnie Rosji z Ukrainą po 24 lutego. W publikacji udało się zebrać utwory najwybitniejszych pisarzy ukraińskich, które powstały zaraz po pełnowymiarowej rosyjskiej inwazji. Jest to niezwykle aktualny i przejmujący zapis bólu, walki, ale też nadziei na zwycięstwo i wielkiej determinacji Ukraińców. Wśród autorów znajdują się najważniejsi ukraińscy pisarze tacy jak Serhij Żadan, Jurij Andruchowycz czy poetka Lina Kostenko, ale także pisarze, którzy obecnie walczą na froncie jak Artem Czech.
WSTĘP WOLNY, AUDYTORIUM
18.00 Pokaz filmu dokumentalnego „Syndrom Hamleta” [PL/UA]Pokaz filmu "Syndrom Hamleta" [reżyseria i scenariusz Elwira Niewiera i Piotr Rosołowski.
Młoda ukraińska reżyserka teatralna rusza w głąb kraju poszukując współczesnego Hamleta. Jej sztuka staje się początkiem tworzenia intrygującego portretu młodego pokolenia Ukraińców naznaczonego przez wojnę i liczne polityczne wstrząsy.
Film miał premierę polską 7 października 2022 r.. W Łodzi pokazywany był w ramach Festiwalu Człowiek w Zagrożeniu, otrzymał też nagrodę główną Konkursu głównego na 22. edycji WATCH DOCS. Prawa człowieka w filmie!
WSTĘP WOLNY, AUDYTORIUM
19.30 Dyskusja po filmie „Syndrom Hamleta”ПРОГРАМА ЗАХОДУ
УКРАЇНСЬКИЙ БОРЩ // Український День
Коли // 22.01.2023 р. , 12.00-20.00 год.
Де // Центр Діалогу ім. Марека Едельмана в Лодзі
Партнери // Ukrainian Center, Лодзький Мультикультурний Центр, Фундація «Аудіономія», Гуманітарно-Економічна Академія, Екологічна Асоціація «Фенікс».
УКРАЇНСЬКИЙ БОРЩ // Український День
Коли // 22.01.2023 р. , 12.00-20.00 год.
Де // Центр Діалогу ім. Марека Едельмана в Лодзі
Партнери // Ukrainian Center, Лодзький Мультикультурний Центр, Фундація «Аудіономія», Гуманітарно-Економічна Академія, Екологічна Асоціація «Фенікс».
ЦІЛОДЕННІ ПОДІЇ
Марія Снісаренко // Мистецький захід [PL/UA]Марія Снісаренко – ілюстраторка, графічна дизайнерка і фотографка родом з Херсона. Марія співпрацює з O!PLA Animation Festival (Польща), Rising of Lusitania – AnimaDoc Film Festival (Великобританія), StopTrik Festival (Словенія\Польща), Міжнародним Анімаційним Фестивалем CRAFT (Індонезія), Міжнародним Анімаційним Фестивалем ReAnima Bergen та іншими.
Під час Українського Дня Марія виконає колаж, який стане мистецькою даниною Україні, що бореться, а також символом єдності. Колаж складатиметься з робіт, виконаних того дня українцями, які проживають у Лодзі. Це буде запис дороги з України до Лодзі та історій людей, які її пройшли.
ВХІД ВІЛЬНИЙ, ФОЙЄ
Українська вишивка // Виставка [PL/UA]
Виставка робіт Вікторії Шарко, яка вишиває сорочки, сукні та інші елементи жіночого та чоловічого одягу. Художниця співпрацює з Асоціацією «Społecznie Zaangażowani», працює в Лодзі та веде власний бізнес.
Мотанки, вінки та шарфи // відкриті майстер-класи [PL/UA]До організації Українського Дня долучилися різні активні групи українців у Лодзі. Асоціація «Fenix» проведе цілоденні майстер-класи, під час яких учасники зможуть зробити власні мотанки – традиційні народні ляльки, які мають відлякувати злі сили, дарувати удачу та бути талісманами.
До українських традицій належать також красиві вінки, зазвичай зроблені з великих квітів. Під наглядом українських вчителів кожен зможе зробити власний вінок.
Під час УКРАЇНСЬКОГО БОРЩУ ви також зможете сфотографуватися у спеціально зав'язаному народному шарфі. Допоможуть в цьому члени Асоціації «Fenix».
ВХІД ВІЛЬНИЙ, ФОЙЄ
Вироби ручної роботи // Виставка рукоділля [PL/UA]Світлана Феєва представить різні види робіт, виконаних під час арт-терапії, у тому числі розфарбовані сумки. Мистецтво відіграє велику терапевтичну роль, особливо коли хтось має травматичний досвід. Як лікує мистецтво, як воно допомагає віднайти спокій? Про все це ви зможете дізнатися на стенді Світлани Феєєвої «Home Decor».
ВХІД ВІЛЬНИЙ, ФОЙЄ
Смаки України // Українські вареники [PL/UA]Протягом усього заходу у продажі будуть домашні українські вареники в декількох смаках. Три покоління сильних жінок: мати, дочка і внучка опинилися після початку війни в Лодзі, де працювали і жили, намагаючись зберегти нормальне життя. На жаль, наймолодша з них хвора на рак. Лікування в Україні було перервано, усі зусилля накеровано на Польщу. Мамі дівчинки довелося залишити роботу, щоб піклуватися про дочку. Бабуся ж стала готувати вареники і продавати їх, щоб заробити на життя. Протягом Українського Дня ви зможете спробувати кілька смакових варіантів, а також купити вареники до дому.
ВХІД ВІЛЬНИЙ, ФОЙЄ
ІНШІ ПОДІЇ
12.00-14.00 Українські іграшки та ляльки // Сімейні майстер-класи [PL/UA] // вік учасників: від 5 років з опікунами
Під час майстер-класів цілі сім'ї матимуть можливість виготовити традиційні українські іграшки у власному варіанті. Ми створимо тварин (зайців або котів), а також ляльки – модернізовані варіанти популярних мотанок. Спільне створення іграшок буде супроводжуватися особистими намірамир – мріями, побажаннями і захистом сім'ї, завдяки чому створені роботи стануть сімейними талісманами. Ми будемо діяти в дусі Ольги Ковтун – майстрині, що проводитиме майстер-класи: «Я вважаю, що кожна людина є творцем. Мистецтво є так само безмежне, як і уява. Звичайно, мистецтво - це ефективна терапія, що лікує».
Модераторки: Ольга Ковтун (62 роки, родом з Ніжина, Чернігівщина, живе в Лодзі) – українська майстриня ремесел (іграшки, ляльки, в'язання та в'язання гачком) та її донька і помічниця Наталія Нагорна.
Ціна: 15 злотих за учасника.
Кількість місць обмежена. Реєстрація через аплікаційну форму: https://tiny.pl/wj6wp
Після реєстрації ви отримаєте електронний лист з детальною інформацією про форму оплати.
У серії зустрічей ŁÓDZKOŚCI важливо, щоб цілі сім'ї брали участь у процесі знайомства з різноманітністю Лодзі. Використовуючи потенціал нещодавно відкритої виставки «Азбука емпатії», ми підготували майстер-класи та заходи, які популяризуватимуть дану культуру та навчатимуть емпатії. Цілі сім'ї сядуть за спільний робочий стіл, а праця стане приводом для розмов про життя в Лодзі, про історію та дорогу до Лодзі, про важливі та менш важливі справи.
12.00-14.00 Українські іграшки та ляльки // Сімейні майстер-класи [PL/UA] // вік учасників: від 5 років з опікунамиПід час майстер-класів цілі сім'ї матимуть можливість виготовити традиційні українські іграшки у власному варіанті. Ми створимо тварин (зайців або котів), а також ляльки – модернізовані варіанти популярних мотанок. Спільне створення іграшок буде супроводжуватися особистими намірамир – мріями, побажаннями і захистом сім'ї, завдяки чому створені роботи стануть сімейними талісманами. Ми будемо діяти в дусі Ольги Ковтун – майстрині, що проводитиме майстер-класи: «Я вважаю, що кожна людина є творцем. Мистецтво є так само безмежне, як і уява. Звичайно, мистецтво - це ефективна терапія, що лікує».
Модераторки: Ольга Ковтун (62 роки, родом з Ніжина, Чернігівщина, живе в Лодзі) – українська майстриня ремесел (іграшки, ляльки, в'язання та в'язання гачком) та її донька і помічниця Наталія Нагорна.
Ціна: 15 злотих за учасника.
Кількість місць обмежена. Реєстрація через аплікаційну форму: https://tiny.pl/wj6wp
Після реєстрації ви отримаєте електронний лист з детальною інформацією про форму оплати.
У серії зустрічей ŁÓDZKOŚCI важливо, щоб цілі сім'ї брали участь у процесі знайомства з різноманітністю Лодзі. Використовуючи потенціал нещодавно відкритої виставки «Азбука емпатії», ми підготували майстер-класи та заходи, які популяризуватимуть дану культуру та навчатимуть емпатії. Цілі сім'ї сядуть за спільний робочий стіл, а праця стане приводом для розмов про життя в Лодзі, про історію та дорогу до Лодзі, про важливі та менш важливі справи.
15:00 Серія "Фільм без зображення" // Радіорепортажі [PL]Кася Міхалак – "Lenka" (Фундація "Audionomia", Радіо Люблін)
«Фільм без зображення» – це серія зустрічей зі звуковими репортажами та художніми документальними фільмами та з їх авторами – провідними представниками польського середовища аудіо-сторітеллінгу. Колективні сеанси прослуховування в темряві дозволять відкрити для себе надзвичайні можливості звуку як наративної матерії. Історії, сплетені з голосів, музики, тиші і різноманітних звуків світу, активізують вашу уяву і дозволять створити власний «озвучений фільм». Водночас це будуть історії, що зачіпають теми, важливі для нашого «тут і зараз» . Їх герої, також завдяки звуку, неодмінно стануть вам близькими.
ВХІД ВІЛЬНИЙ, АУДИТОРІЯ
16:00 Візьми мене за руку // Танцювальне шоуТанцювальний перформанс студентів Гуманітарно-Економічної Академії. Зворушливе хореографічне шоу, що розповідає про війну в Україні та долю жінок на війні. Хореографію створила талановита молода танцівниця і хореограф Соломія Буженко.
Танцювальне шоу створено у співпраці зі студентами Гуманітарно-Економічної Академії в Лодзі.
ВХІД ВІЛЬНИЙ, АУДИТОРІЯ
16:30 Вільне Слово // Читання віршів ( Юлія Лиса) [UA]Юлія Аурелія працює в Лодзькому Мультикультурному Центрі і займається адміністративними справами українців, які приїхали в Лодзь після початку війни. Вона допомагає в перекладах, пошуку роботи, вирішенні службових справ, але також піклується про суспільне життя своїх співвітчизників, їх інтеграцію та об'єднання українського середовища в Лодзі. Під час заходу вона прочитає вірші, які були створені під впливом воєнних подій. Однак ці тексти не викликають жалість, а радше сягають глибоко в українську душу.
ВХІД ВІЛЬНИЙ, АУДИТОРІЯ
17.00 Правдиві слова. Презентація книги «Війна 2022. Щоденники, есеї, поезія». Зустріч з Женею Клімакіним, журналістом та автором ідеї щойно виданої книги та Наталією Ткачик, поетесою, літературною редакторкою антології.Це одна з перших книжок про війну Росії з Україною після 24 лютого. У виданні вдалося зібрати твори найвидатніших українських письменників, які були написані одразу після повномасштабного російського вторгнення. Це надзвичайно своєчасний і пронизливий запис болю, боротьби, а також надії на перемогу і великої рішучісті українців. Серед авторів – найважливіші українські письменники, такі як Сергій Жадан, Юрій Андрухович чи поетеса Ліна Костенко, а також письменники, які зараз воюють на фронті, такі як Артем Чех.
ВХІД ВІЛЬНИЙ, АУДИТОРІЯ
18.00 Показ документального фільму «Синдром Гамлета» [PL/UA]Показ фільму «Синдром Гамлета» [режисери та сценаристи Ельвіра Нєвєра та Пьотр Росоловський].
Молода українська театральна режисерка вирушає вглиб країни в пошуках сучасного Гамлета. Її творчість стає початком створення інтригуючого портрета молодого покоління українців, позначеного війною та численними політичними потрясіннями.
Польська прем'єра фільму відбулася 7 жовтня 2022 року. У Лодзі його показали в рамках фестивалю «Людина в небезпеці», він також отримав головний приз Головного конкурсу на 22-му випуску фестивалю «WATCH DOCS. Права людини в кіно».
ВХІД ВІЛЬНИЙ, АУДИТОРІЯ
19.30 Дискусія після фільму «Синдром Гамлета».