Page 2 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Raport 2016 - Sprawiedliwi nr 4

RAPORT 2016: Sprawiedliwi No 4
Sprawiedliwi:

Leopold i Magdalena

Sochowie

Małgorzata Łutek XXIV LO w Łodzi
Paulina Jankowska XXIV LO w Łodzi
Zuzanna Dalecka XXIV LO w Łodzi

„W Sosze najbardziej pociąga mnie to, że nie wiemy kiedy przechodzi przemianę duchową
i bezinteresownie, już nie dla pieniędzy, zaczyna pomagać Żydom”. Agnieszka Holland

17 października 2016 roku w Cen- w kanałach jak swoją rodzinę.
trum Dialogu im. Marka Edelmana W filmie nazywali ich nawet
pokazany został film „W ciemno- „swoimi Żydami”.
2 ści” w reż. Agnieszki Holland. His- 27 lipca 1944 roku wojska rosyj-
skie wkroczyły do Lwowa. Wy-
toria opowiedziana w filmie zain-
spirowała mnie do tego stopnia, zwolenie Sochowie świętowali
że sama zaczęłam szukać infor- wspólnie z uratowanymi Żydami.
macji o rodzinie Leopolda i Mag- Niedługo po tym Socha wyjechał
daleny Sochów. do Gliwic, gdzie 12 maja 1946
Leopold Socha urodzony 28 sier- roku zginął, ratując córkę spod kół
pnia 1903 roku żył w biednej radzieckiej ciężarówki. Niektórzy
dzielnicy Lwowa. W czasie oku- uważali, że to kara za pomoc
pacji początkowo zarabiał jako Żydom.
drobny złodziejaszek, następnie 23 maja 1978 roku Instytut Yad
znalazł pracę w zakładzie oczysz- Vashem włączył w poczet Spra-
czania miasta. wiedliwych wśród Narodów Świa-
W maju 1943 roku, podczas ta Leopolda i Magdalenę Sochów.
sprawdzania stanu technicznego Zasłużyli na to odznaczenie swoją
kanałów pod obszarem getta, odwagą i poświęceniem.
Leopold wraz ze swoim pracowni- Obraz Agnieszki Holland zachwy-
kiem Stefanem Wróblewskim na- cił swoją wymową, warsztatem
potkali rodzinę Icchaka Chigera, i wspaniałymi kreacjami aktorów
która razem z innymi Żydami wy- krytyków filmowych nie tylko
kopała tunel z piwnicy baraku w Polsce, lecz na całym świecie.
getta do kanałów przy rzece Peł- Ja też nie mogłam zostać obo-
twie. Tam zamierzali się ukryć w jętna na tę wzruszającą historię,
trakcie zapowiadanej akcji likwi- która może trafić do wielu mło-
dacyjnej getta. dych ludzi i nie zostawi ich obojęt-
Chiger tak pisze o Leopoldzie nych na los Żydów podczas II woj-
Sosze w swoich pamiętnikach: ny światowej.
Zobaczył moją żonę i dzieci sku-
lone przy matce. Widać było, że to
zrobiło na nim kolosalne i ściska- Pomóż nam
jące za serce wrażenie. Zaczął ocenić Raport
z nami rozmawiać, wypytywać się
o wszystko (…). Widać było, i Wróblewskim kontynuowali opie- dzinę. Jednak z czasem zmieniła
że w duszy jego toczy się jakaś kę, a nawet żywili ich za własne nastawienie.
wewnętrzna walka, że coś się pieniądze. Ostatecznie kryjówką Magdalena Socha razem z mę-
w nim i z nim dzieje. Żydów stały się kanały pod jed- żem zapewniała zbiegom ubrania
Socha, licząc na łatwy zarobek, nym z lwowskich kościołów. Żydzi oraz robiła dla nich zakupy. Leo-
zaoferował pomoc. Z początku spędzili w nich 14 miesięcy. pold przynosił ukrywającym się
ukrywający się Żydzi musieli pła- Początkowo żona Sochy nie była gazety czy modlitewnik znale-
cić swoim dobrodziejom, ale gdy zadowolona z sytuacji, w której ziony na terenie getta. Po pew-
skończyły im się pieniądze, znalazł się jej mąż, gdyż swoim nym czasie zaczęli traktować
Socha wraz z żoną Magdaleną zachowaniem narażał całą ro- grupę ludzi ukrywających się