Page 519 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi - Chava Rosenfarb. Drzewo życia - tom trzeci.

w ramiona i ściskają się. – Zatrzymano wysiedlenie! – rozkołysała się ulica . Zaraz
2
też zobaczył ludzi zwolnionych z punktów zbiórki, którzy obładowani tobołami
chwiali się na chodnikach i oszołomieni patrzyli na getto, jak gdyby podziwiali
jakieś nieznane im, wspaniałe miasto. – Cud! Cud! – promieniały radością twa-
rze. – Można spać we własnym łóżku!
Ktoś biegł ulicą od bramy do bramy i krzyczał: – Ludzie, powiedzcie ukrywa-
jącym się, że odblokowano ich karty!
Michał kroczył pośród rozradowanego tłumu, słyszał pełne entuzjazmu okrzyki,
widział rozjaśnione szczęściem twarze i dziwił się, że nie czuje nic poza rodzajem
litości, bolesnej tkliwości wobec tych, którzy go otaczali. Krocząc tak między
grupkami ludzi, dostrzegł w oddali biegnącą w jego stronę Dziunię. Pokuśtykał
jej naprzeciw i po chwili wpadła w jego ramiona: – Skończyło się! – wysapała
i bezwstydnie pocałowała go w usta. Jej smukłe ciało przycisnęło się do jego
ciężkiej sylwetki. – Przetrwaliśmy, złotko moje, Michale, przetrwaliśmy!
Uwolnił się z jej uścisku: – Czy aby na pewno?
Znieruchomiała i spojrzała na niego. Nie mogła pojąć chłodu i obojętności
w jego głosie: – Nie słyszałeś?
– Słyszałem.
Jej twarz zachmurzyła się, a w oczach pojawiły się gniewne ogniki: – Czego
jeszcze chcesz, Michale? Daj odetchnąć. Ciągle kraczesz jak kruk... Ciągle jesteś
ponury i zgorzkniały. W złą wiadomość uwierzyłbyś od razu.
– Ty za to śpiewasz ciągle jak kanarek – odpowiedział obrażony.
Pokłócili się.

*

Nad ranem rozeszła się wiadomość o całkowitej likwidacji getta . Nastrój
3
przygnębienia powrócił ze zdwojoną siłą i dopiero wieczorem można było tro-
chę lżej odetchnąć. Zaczęto wydawać racje po pół kilo świeżych kartofli i tłumy
ruszyły do kooperatyw.

2 Wywózki do Chełmna nad Nerem zostały zatrzymane przez Niemców 15 lipca 1944 r. Przełożony
Starszeństwa Żydów otrzymał polecenie wstrzymania wysiedleń. W Kronice i zachowanych dzien-
nikach z tego okresu opisywana jest ogromna radość mieszkańców. Od 23 czerwca do 14 lipca
wywieziono jednak ponad 7 tys. osób.
3 Informacja o „ewakuacji ludności getta w głąb Rzeszy” – jak Niemcy eufemistycznie nazwali cał-
kowitą likwidację getta – pojawiła się 1 sierpnia 1944 r. Transporty do Auschwitz rozpoczęły się
9 sierpnia, trwały 20 dni. 517