Centrum Dialogu im. Marka Edelmana
  • EN

Wysiedlenia 1942-1944

Wysiedlenia 1942-1944

źródło: Archiwum Państwowe w Łodzi2 maja 1942 r. ukazało się obwieszczenie Przełożonego Starszeństwa Żydów nr 380 zapowiadające kolej­ny etap wędrówki zachodnioeuropejskich Żydóźródło: Archiwum Państwowe w Łodziw — wysiedlenie z getta. Akcja miała się rozpocząć 4 maja. Z grupy skierowanej do wywózki wyłączone zostały osoby posiadające stałe zatrudnienie, znawcy języka hebrajskiego, arabskiego, greki i łaciny oraz weterani posiadający odznaczenia wojenne. Zezwolono na zabranie ze sobą 12,5 kg bagażu. Następnego dnia pod tym samym numerem ukazało się obwieszcze­nie Rumkowskiego w zmienionej formie, niezawierające już wyróżnionych kategorii osób zwolnionych od wysiedleń.

Pierwszy transport, opuścił getto 4 maja o godzinie 8 rano. Tysiąc Żydów z Zachodu odjechało w nieznane. Kolejno wysiedlano kolektywy Wiedeń, Düsseldorf, Kolonia i Praga. Podczas całej akcji wysiedleń, trwającej do 15 maja 1942 r. wywożono dziennie 900–1000 osób. Cały bagaż odbierany był na stacji. Nie orientowano się jeszcze dokładnie, jaki jest cel podróży, stąd też pojawiła się grupa osób, która zgłosiła się dobrowolnie. Pewne domysły snu­to po wysiedleniu około 44 tysięcy miejscowych Żydów w okresie od stycznia do kwietnia 1942 r. Plotki mówiły, że wysiedleni kierowani są do Pole gettowe na Cmentarzu Żydowskim w Łodzi - źródło: Archiwum Państwowe w Łodziobozu pracy ze wzorowym zaprowiantowaniem, leżącym w okolicy Koła. W rzeczywistości wszystkie transporty były kierowane do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem. W okresie od 4 do 15 maja 1942 r. wysiedlono 12 transportów z ponad 10 tys. zachodnioeuropejskimi Żydami.Pole gettowe na Cmentarzu Żydowskim

Pozostałe osoby z grona wsiedleńców podzieliły los mieszkańców getta – głód, choroby, praca ponad siły zdziesiątkowały przybyszów z Zachodu. Pozostali padli ofiarami kolejnych wysiedleń do obozu w Chełmnie nad Nerem oraz, podczas likwidacji getta, do Auschwitz-Birkenau. Wojnę przeżyło prawdopodobnie kilkadziesiąt osób z grona wsiedlonych jesienią 1941 r. do getta łódzkiego.

© 2020 Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi.