Prezydent Miasta Łodzi Hanna Zdanowska
oraz Gmina Wyznaniowa Żydowska w Łodzi
zapraszaja do Łodzi w dniu 29.08.2023 r.
na główne uroczystości upamiętniające
79. rocznicę likwidacji Litzmannstadt Getto

Zapraszamy na uroczyste obchody 79. Rocznicy Likwidacji Litzmannstadt Getto.

Główne uroczystości odbędą się 29 sierpnia 2023 r.

Wydarzenia towarzyszące planowane są w dniach 8 do 31 sierpnia.

29 sierpnia to symboliczna data – w sierpniu 1944 r. z łódzkiego getta wywiezieni zostali przez niemieckich okupantów do Auschwitz-Birkenau ostatni mieszkańcy zamkniętej dzielnicy. Potem getto zostało zlikwidowane.

Łódź, która przed wojną była bardzo ważnym ośrodkiem żydowskiej kultury, nauki i handlu, pamięta o swoich mieszkańcach, a także o tysiącach Żydów z podłódzkich miasteczek oraz wielu miast w Europie, którzy stracili tu życie lub stąd zostali wywiezieni do obozów zagłady.

W 2023 roku szczególną uwagę chcemy zwrócić na dwie ważne postaci związane z łódzkim gettem: Dawida Sierakowiaka i Chavę Rosenfarb. Sierakowiak, który zmarł w sierpniu 1943 roku z głodu, przez pięć lat pisał dziennik, w którym dokumentował codzienność Żydów zamkniętych w Litzmannstadt Getto. To jeden z najważniejszych  zapisów z okupowanej Łodzi i świadectw Holokaustu. Z kolei Chava Rosenfarb, patronka Roku 2023 w Łodzi, to pisarka jidisz, która Ocalała z Zagłady. Urodzona w Łodzi w 1923 roku, po wojnie mieszkała w Kanadzie. W swoich powieściach opowiedziała historię łódzkich Żydów i getta. W 2023 roku przypada 100. rocznica urodzin Chavy Rosenfarb i 80. rocznica śmierci Dawida Sierakowiaka.

UROCZYSTOŚCI GŁÓWNE

29 sierpnia 2023 (wtorek)

10:00 – Otwarcie wystawy "Dziedzictwo łódzkich Żydów" [PL/ENG]

Miejsce: Dom Przedpogrzebowy, Cmentarz Żydowski | ul. Bracka 40

Wystawa jest poświęcona łódzkim Żydom i ich znaczeniu dla rozwoju miasta. Celem ekspozycji jest utrwalenie świadomości o wspólnym dziedzictwie i zachowanie pamięci o wybitnym wkładzie żydowskich mieszkańców nie tylko w budowę gospodarczej potęgi przemysłowej Łodzi, ale także w kształtowanie przestrzeni, w której funkcjonują współcześni łodzianie.

Autorem zdjęć jest fotograf Jerzy Maciej Koba, animator działań w dziedzinie sztuki, członek Rotary Klub Łódź. Towarzyszące fotografiom teksty opracowała dr Irmina Gadowska, historyczka sztuki, adiunkt w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego, związana ze Stowarzyszeniem Centrum Badań Żydowskich. Przy tworzeniu wystawy współpracowała Lilka Elbaum z Centrum im. Elie Wiesela na Uniwersytecie Bostonskim.

Organizator: Gmina Wyznaniowa Żydowska w Łodzi

Transmisja z wernisażu na portalu Facebook – fb.com/kehilalodz

11:00 – Uroczystości religijne i symboliczne zapalenie zniczy pod pomnikiem pamięci łódzkich Żydów na Cmentarzu Żydowskim w Łodzi [PL/ENG]

Miejsce: Cmentarz żydowski | ul. Bracka 40
Uroczystości transmitowane będą w Internecie na portalu Facebook – fb.com/centrumdialogulodz oraz youtube.com/centrumdialoguwlodzi

Z powodu remontu ul. Zmiennej przejście/przejazd na Stację Radegast wyłącznie ul. Bracką - Zagajnikową - al. Pamięci Ofiar Litzmannstadt Getto

12:00 – Uroczystości oficjalne na Stacji Radegast (składanie kwiatów i zniczy) [PL/ENG, tłumaczenie na PJM]

Miejsce: Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi – Oddział Stacja Radegast | al. Pamięci Ofiar Litzmannstadt Getto 12
Uroczystości transmitowane będą w Internecie na portalu Facebook – fb.com/centrumdialogulodz oraz youtube.com/centrumdialoguwlodzi

19:00 – "Drzewo życia" - koncert inspirowany poezją Chavy Rosenfarb [PL/ENG, tłumaczenie na PJM]

Wykonawcy: Patrycja Krzeszowska-Kubit / sopran, Julian Paprocki / klarnety, Wojciech Fudala / wiolonczela, Eneasz Kubit / akordeon, Marcin Kawczyński / syntezator. Dyrygent i kompozytor Artur Zagajewski.

Miejsce: Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi | ul. Więckowskiego 15

Obowiązują zaproszenia i zapisy od 8 sierpnia 2023 r., e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Koncert Drzewo życia wyrósł z inspiracji najbardziej ekspresyjnymi w wyrazie tekstami Chavy Rosenfarb. Wybrane przez Artura Zagajewskiego fragmenty prozy i poezji pisarki, są nieregularne rytmicznie, nie posiadają rymu, ani zwrotkowej budowy, ale bije od nich niezwykła siła. Zespół wykonawczy, choć kameralny, jest tak skonstruowany by zapewnić tekstom Chavy wydobycie z nich tego co najcenniejsze i najwrażliwsze.

W roku 2023 przypada 100. rocznica urodzin Chavy Rosenfarb - pisarki, która rodzinnemu miastu poświęciła tysiące stron – całą swoją twórczość. Pisała w języku żydowskim (jidysz), ale jej książki ukazywały się również po angielsku (mieszkała w Kanadzie i Australii), hiszpańsku i hebrajsku. Od 2015 roku kolejne tomy twórczości tej pisarki wydaje po polsku Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi.

Chava Rosenfarb urodziła się 9 lutego 1923 roku w Łodzi, zmarła 30 stycznia 2011 roku w Kanadzie. Jako siedemnastolatka trafiła do getta, gdzie znalazła się w kręgu literatów tworzących w języku żydowskim. W 1944 roku została wywieziona wraz z całą rodziną do Auschwitz, a potem do innych obozów. Po wojnie mieszkała w Belgii, a od 1950 roku w Kanadzie. Debiutowała tomikiem wierszy w jidysz i temu językowi pozostała wierna przez całe życie. Chava Rosenfarb uważana jest za jedną z najwybitniejszych pisarek jidysz XX wieku. Jej najważniejsza powieść o łódzkim getcie nosi tytuł „Drzewo życia”.

Twórczość Chavy Rosenfarb przetłumaczyli na język polski: Joanna Degler, Magdalena Ruta, Inka Stempin, Marek Tuszewicki, Natalia Krynicka, Anna Ciałowicz. Redaktorką książek jest Joanna Podolska.

Więcej informacji pod adresem mailowym: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
i na stronie internetowej www.centrumdialogu.com

Dofinansowano: