Page 3 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi.Jan Karski. Człowiek wolności.

POLAK – AMERYKANIN – EMISARIUSZ

Jestem przede wszystkim Polakiem. Moja świadomość,
charakter, osobowość wyłaniały się w Polsce.
Jan Karski

Jan Karski w czasie II wojny światowej jako ku-
rier Polskiego Państwa Podziemnego i Rządu rp na
Uchodźstwie przewoził na Zachód tajne informacje
o życiu w okupowanej Polsce. Jako jeden z pierw-
szych informował świat o niemieckiej polityce eks-
terminacyjnej wobec Żydów. Nazwisko, pod którym
przeszedł do historii, było jednym z wielu pseudoni-
mów, jakich używał, by ukryć swoją tożsamość. Na-
prawdę nazywał się Jan Kozielewski. Pod przybra-
nym nazwiskiem Jan Karski – emisariusz polskiego
rządu i naoczny świadek Zagłady – został wysłany
z misją do przedstawicieli aliantów, także do pre-
zydenta Stanów Zjednoczonych, by opowiedzieć
o niemieckim terrorze w Polsce, w tym o zagładzie
Żydów. Niestety, jego rozmówcy nie byli w stanie
uwierzyć w ogrom tragedii rozgrywającej się w oku-
powanej Polsce.
Choć misja Karskiego nie powiodła się, jego hu-
manistyczne przesłanie miało znaczenie, którego ani
czas, ani złe moce nie potrafiły zatrzeć czy rozmyć
– podkreślał Elie Wiesel. – Dzięki niemu następne
1
pokolenia będą mogły uwierzyć w ludzkość .
W 2014 roku mija sto lat od urodzin Jana Kar-
skiego, wielkiego Polaka, obywatela Stanów Zjedno-
czonych, honorowego obywatela Izraela.
Amerykański tygodnik Newsweek umieścił
Jana Karskiego w gronie najwybitniejszych po-
staci XX wieku, a jego wojenną misję uznał za je-
den z moralnych kamieni milowych cywilizacji.
Karski w czasie wojny został nagrodzony Krzyżem
Virtuti Militari, potem krzyżem Armii Krajowej,
wieloma honorowymi doktoratami i obywatel-
stwami, medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów
Świata, a także najwyższymi cywilnymi odznacze-
niami polskimi i amerykańskimi: Orderem Orła
Białego wręczonym przez prezydenta rp Lecha
Wałęsę w 1995 r., a w maju 2012 r. – pośmiertnie –
odznaczony przez prezydenta usa Baracka Obamę
Medalem Wolności.

Jan Karski. Człowiek wolności | 3