Page 8 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. "Bałucki słownik"

wszystkim obecność danych zwrotów czy określeń oraz kontekst, w jakim
były używane. Ważne było dla nas to, co ludzie chcą nam o Bałutach opo-
wiedzieć i te opowieści stały się kluczem wyboru haseł do słownika.
„Bałucki Słownik” to z jednej strony alfabetyczna prezentacja wy-
razów i określeń, którymi posługują się mieszkańcy Bałut, a z drugiej stro-
ny antropologiczna biografia dzielnicy utrwalona właśnie w tych wyrazach
i określeniach. Dzięki temu czytelnik poznaje językowy obraz świata miesz-
kańców dzielnicy.
W słowniku znalazły się wyrazy, które charakteryzują m.in. dawne,
przedwojenne dzieje dzielnicy, język potoczny, grypserę więzienną. Bałuty
to tygiel kulturowy, tutaj mieszały się ze sobą religie i odmienne postawy
życiowe. Widać to w słowach. Niektóre z nich mają kilka znaczeń. Są to
słowa, które definiują obraz Bałut. Część słów jest charakterystyczna dla tego
rejonu miasta, innych używa się niemal na terenie całej Polski, należy jednak
pamiętać, że istotą słownika jest poznanie i zrozumienie świata Bałut, który
jest opisywany przez mieszkańców poprzez język.
Hasła i definicje haseł zawierają słowa języka codziennego, nazwiska
ważnych osób, nazwy miejsc, wydarzeń, określenia czynności czy utrwalone
przysłowia i wyrażenia.
Za hasłami słownika stoją nie tylko definicje i znaczenia, ale także
niezwykle ciekawe opowieści, pełne emocji i wspomnień. W tych słowach
przechowuje się pamięć i tożsamość Bałut, czasami zabawna, a czasami
tragiczna.
Punktem wyjścia było znaczenie słów, które mieszkańcy Bałut przy-
pisywali i przypisują wyrazom. Słownik pokazuje język żywy, trudno podda-
jący się kodyfikacji, język podlegający nieustannym zmianom i przeobraże-
niom.
Słownik przywraca i dawne, i mniej znane słownictwo, które odcho-
dzi w niepamięć, a dla mieszkańców Bałut pozostaje wciąż bliskie i współ-
tworzy ich codzienność.