Page 12 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. "Bałucki słownik"

pierwszych miłości, wspomnieniem dzieciństwa, bohaterem zasłyszanych
opowieści.
Dzisiejsze Bałuty to przestrzeń pełna kontrastów: piękne, pełne
spokoju, sielskie ogrody w podwórkach bałuckich kamienic kontrastują
z drapieżnymi, brutalnymi i agresywnymi napisami na murach. Cisza par-
ków kontrastuje z bólem historii, bieda z radością życia. Bałuty to miejsce
ogrodzonych i zamkniętych apartamentów, a z drugiej strony otwartych
wspólnot, w których mieszkańcy ufają sobie, wspólnie żyją, wspólnie prze-
żywają radości i smutki, stanowią dla siebie wsparcie.
Bałuty wciąż zmagają się z wizerunkiem dzielnicy niebez-
piecznej, biednej, zaniedbanej i nieciekawej. W opowieściach ba-
łuciarzy nie brak jest jednak wątków przepełnionych codziennymi
radościami i nadziejami. To także dzielnica, gdzie czas płynie nieco
wolniej, pełna małych sklepików, w których kupuje się „na kreskę”
u zaprzyjaźnionej właścicielki, skwerów, gdzie dziadkowie grają
w karty na ławce pod drzewem, sąsiedzkich zażyłości i barwnych
postaci. To przestrzeń, w której utrwalone są marzenia, przeżycia
i wspomnienia kolejnych generacji bałuciarzy.
W topografii Łodzi oraz w życiu jej mieszkańców Bałuty nadal
są miejscem wyrazistym i znaczącym. Są dzielnicą o niezwykłej historii,
posiadającą niebywały potencjał: „mocny” mit przeszłości, energię spo-
łeczną i fascynującą przestrzeń. Gdzie zatem zaczynają się, a gdzie kończą
Bałuty? Granice dzielnicy są ruchome. Przestrzeń, choć administracyj-
nie rozległa, w doświadczeniu mieszkańców dzielnicy zostaje czasem
zawężona do kilku ulic, czasem nawet tylko do jednego podwórka. Są
to miejsca znane bałuciarzom z bezpośredniego doświadczenia. Bałucka
codzienność, powtarzane czynności, ci sami spotykani ludzie, ta sama
droga z pracy do domu sprawiają, że mieszkańcy oswajają otaczającą ich
przestrzeń, nazywają ją i nadają jej znaczenia (np. ul. Organizacji Wolność
i Niezawisłość nieodmienne nazywana jest przez bałuciarzy ul. Włady
Bytomskiej, czyli tak, jak brzmiała jej nazwa od 1951 aż do 1990 roku, kiedy
to zmieniono ją na Organizacji „WiN”. Warto też wspomnieć, że ulica ta
istniała już w 1910 roku pod nazwą Dworska).