Społeczność niemiecka zaczęła się osiedlać na terenie Łodzi i w jej okolicach już pod koniec XVIII wieku. Przełomowym momentem w napływie tej mniejszości było zajęcie ziemi łódzkiej przez Królestwo Pruskie w wyniku drugiego traktatu rozbiorowego z 1793 roku. Osadnictwu temu sprzyjały zarówno władze niemieckie, administrujące tu do 1807 roku, jak i Królestwa Polskiego, w skład którego weszła Łódź po roku 1815. Z osadnictwem niemieckim władze wiązały duże nadzieje na szybki rozwój gospodarczy i przemysłowy regionu, a w szerszej perspektywie - całego obszaru „kongresówki". Do zachęt administracyjnych dla niemieckich imigrantów należały między innymi: zwolnienia z obowiązków podatkowych na okres sześciu lat, bezpłatne materiały na budowę domów, wieczysta dzierżawa działek pod budowę, zwolnienia z obowiązku służby wojskowej czy bezcłowy przewóz inwentarza imigrantów. Wszystko to miało wpływ na duży napływ rzemieślników i majstrów niemieckich z terenów: Pomorza, Wielkopolski, Brandenburgii, Śląska, Saksonii, a nawet Nadrenii i Styrii.
Osadnicy nie byli grupą jednolitą. Różnili się między sobą dialektem języka, wyznaniem i pozycją materialną. Z reguły jednak przywozili ze sobą fachowe doświadczenie i przygotowanie techniczne niezbędne dla rozwoju przemysłu. Największy przyrost, a tym samym procentowy udział ludności niemieckojęzycznej w Łodzi miał miejsce do roku 1836, kiedy to aż 70% populacji liczącej sobie 6500 mieszkańców Łodzi stanowili osadnicy niemieccy. Odsetek ten w kolejnych latach zmniejszał się na rzecz ludności polskiej i żydowskiej. Na początku XX wieku ludność niemiecka w Łodzi stanowiła ok. 20%. Generalnie biorąc napływowa ludność niemiecka była najlepiej wykształcona i reprezentowała inteligencję techniczną, majstrów i zarządców. W I połowie XIX wieku zakładali oni małe warsztaty tkackie, które z czasem przekształcały się w wielkie zakłady przemysłowe. Nie sposób przecenić wkładu tej społeczności w rozwój miasta.
Niemcy budowali fabryki i tworzyli miejsca pracy, nie zapominali o swojej edukacji, języku i wyznaniu, budując protestanckie kościoły i tworząc niemieckie szkoły, towarzystwa kulturalne i społeczne. Niemieccy fabrykanci fundowali szpitale i osiedla dla swoich pracowników poszerzając tereny miasta i umożliwiając większą do niego imigrację. Pewnym jest, że bez osadników niemieckich tak gwałtowny i dynamiczny rozwój Łodzi w XIX wieku byłby niemożliwy.
Do najpotężniejszych niemieckich rodzin w Łodzi zaliczyć trzeba: Scheiblerów, Heinzlów, Biedermannów, Geyerów, Grohmanów, Anstadtów, Schweikertów i Kindermannów. Pozostały po nich wspaniałe zabytki do których zaliczyć należy: Kościół ewangelicki pw. Św. Mateusza, białą fabrykę Ludwika Geyera, Pałac Herbsta, fabrykę Scheiblera, pałac Biedermanna, Willa Grohmana i Cmentarz Protestancki w Łodzi przy ul. Ogrodowej.
