W enigmatycznej pracy "Skryba" Artur Szyk portretuje mężczyzne ubranego w średniowieczny lub renesansowy strój mieszczański, piszącego wiersz w języku niemieckim. Warto zwrócić uwagę na nowoczesny wygląd pióra używanego przez skrybę. Za plecami artyst Szyk umieścił kilka ahistorycznych elementów m.in. przejeżdżający pociąg, dolar amerykański oraz obraz wzorowany na malarstwie Picassa.
Artur Szyk (1894-1951)
Urodzony w Łodzi ilustrator książek i karykaturzysta. Był artystą zaangażowanym społecznie, w swoich pracach komentował niesprawiedliwość i nierówności w różnych zakątkach świata. Jego najbardziej znane prace to iluminowane teksty i ilustracje do Statutu kaliskiego i Hagady, a także zbiory antyfaszystowskich karykatur tworzone w czasie II wojny światowej w Londynie i w Stanach Zjednoczonych, które przyniosły mu światową sławę.
Przejście przez morze było jednym z kluczowych wydarzeń wyjścia Izraelitów z Egiptu i jednym z najważniejszych fragmentów Starego Testamentu (Wj 14, 1-31), dlatego musiało znaleźć się w Hagadzie. Mojżesz wyprowadził Żydów z Egiptu i szli przez pustynię w kierunku Ziemi Obiecanej, czyli Kanaanu. Gdy jednak faraon wycofał swoją zgodę na opuszczenie przez nich Egiptu i wysłał za nimi wojsko, lud Izraela przeraził się. Wtedy Bóg obiecał Mojżeszowi, że „okaże swoją potęgę”. Nakazał Żydom iść w kierunku morza, a gdy byli nad brzegiem, Mojżesz podniósł laskę – symbol siły nadanej mu przez samego Boga – i rozdzielił morze. Izraelici przeszli przez środek morza po suchej ziemi, mając po obu stronach wodny mur. Za nimi podążyli Egipcjanie: faraon, jego rydwany i jeźdźcy. Gdy jednak Izraelici przeszli na drugi brzeg, Pan nakazał Mojżeszowi wyciągnąć rękę i wody się połączyły, zatapiając Egipcjan. Ten właśnie moment zilustrował Artur Szyk na rycinie.
Uwaga widza skupia się na przerażonych twarzach ludzi i koniach, których zalewają fale. Ale artysta pokazał swoją maestrię, doskonale odtwarzając elementy charakterystyczne dla egipskiej sztuki, w środku sceny dostrzegamy faraona.
Dopiero uważny widz dostrzeże w prawym górnym rogu postać Mojżesza z laską i mewę – symbol lądu. Hebrajski napis na dole ryciny przypomina, że w tradycji żydowskiej morze, przez które przechodzili, było nazywane Jam Suf, co oznacza morze trzcin lub morze sitowia. W tradycji chrześcijańskiej jest to Morze Czerwone.
Artur Szyk (1894-1951)
Urodzony w Łodzi ilustrator książek i karykaturzysta. Był artystą zaangażowanym społecznie, w swoich pracach komentował niesprawiedliwość i nierówności w różnych zakątkach świata. Jego najbardziej znane prace to iluminowane teksty i ilustracje do Statutu kaliskiego i Hagady, a także zbiory antyfaszystowskich karykatur tworzone w czasie II wojny światowej w Londynie i w Stanach Zjednoczonych, które przyniosły mu światową sławę.
W serii Braterstwo broni Artur Szyk przedstawił wybitne postaci związane z historiami państw alianckich do podtrzymania na duchu społeczeństw walczących z totalitaryzmami. Każda z prac w tej serii to połączenie realiów epoki postaci ze współczesnością. Praca Władysław Jagiełło odnosi się do jednego z najbardziej znanych zwycięstw polskiego oręża – bitwy pod Grunwaldem – oraz wykorzystuje króla Polski jako symbol zwycięstwa nad armią niemiecką, z którą utożsamiany jest zakon krzyżacki.
Ubrany w bogato zdobioną zbroję król Polski Władysław Jagiełło pozuje z Białym Orłem i Pogonią – symbolami Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Na jego piersi, nieco ukryty w zdobieniach, znajduje się order Virtutti Militari – najwyższe polskie odznaczenie wojenne, ustanowione przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w trakcie wojny o obronę Konstytucji 3 maja. Przy królu znajdują się dwie tarcze: polska z obwolutą ozdobioną słowami Roty oraz wyszczerbiona niemiecka – ze swastykami i niemieckim napisem „Nie można uciec przed zemstą ludu”. U stóp Jagiełły leży pokonany rycerz w zbroi ze swastykami. Topór, którym go pokonano, zdobi inskrypcja: „Topór lacki – łeb krzyżacki”.
Artur Szyk (1894-1951)
Urodzony w Łodzi ilustrator książek i karykaturzysta. Był artystą zaangażowanym społecznie, w swoich pracach komentował niesprawiedliwość i nierówności w różnych zakątkach świata. Jego najbardziej znane prace to iluminowane teksty i ilustracje do Statutu kaliskiego i Hagady, a także zbiory antyfaszystowskich karykatur tworzone w czasie II wojny światowej w Londynie i w Stanach Zjednoczonych, które przyniosły mu światową sławę.
Przejście przez morze było jednym z kluczowych wydarzeń wyjścia Izraelitów z Egiptu i jednym z najważniejszych fragmentów Starego Testamentu (Wj 14, 1-31), dlatego musiało znaleźć się w Hagadzie. Mojżesz wyprowadził Żydów z Egiptu i szli przez pustynię w kierunku Ziemi Obiecanej, czyli Kanaanu. Gdy jednak faraon wycofał swoją zgodę na opuszczenie przez nich Egiptu i wysłał za nimi wojsko, lud Izraela przeraził się. Wtedy Bóg obiecał Mojżeszowi, że „okaże swoją potęgę”. Nakazał Żydom iść w kierunku morza, a gdy byli nad brzegiem, Mojżesz podniósł laskę – symbol siły nadanej mu przez samego Boga – i rozdzielił morze. Izraelici przeszli przez środek morza po suchej ziemi, mając po obu stronach wodny mur. Za nimi podążyli Egipcjanie: faraon, jego rydwany i jeźdźcy. Gdy jednak Izraelici przeszli na drugi brzeg, Pan nakazał Mojżeszowi wyciągnąć rękę i wody się połączyły, zatapiając Egipcjan. Ten właśnie moment zilustrował Artur Szyk na rycinie.
Uwaga widza skupia się na przerażonych twarzach ludzi i koniach, których zalewają fale. Ale artysta pokazał swoją maestrię, doskonale odtwarzając elementy charakterystyczne dla egipskiej sztuki, w środku sceny dostrzegamy faraona.
Dopiero uważny widz dostrzeże w prawym górnym rogu postać Mojżesza z laską i mewę – symbol lądu. Hebrajski napis na dole ryciny przypomina, że w tradycji żydowskiej morze, przez które przechodzili, było nazywane Jam Suf, co oznacza morze trzcin lub morze sitowia. W tradycji chrześcijańskiej jest to Morze Czerwone.
Artur Szyk (1894-1951)
Urodzony w Łodzi ilustrator książek i karykaturzysta. Był artystą zaangażowanym społecznie, w swoich pracach komentował niesprawiedliwość i nierówności w różnych zakątkach świata. Jego najbardziej znane prace to iluminowane teksty i ilustracje do Statutu kaliskiego i Hagady, a także zbiory antyfaszystowskich karykatur tworzone w czasie II wojny światowej w Londynie i w Stanach Zjednoczonych, które przyniosły mu światową sławę.
W miarę jak strajki się nasilały, do protestujących dołączały kolejne grupy społeczne, w tym studenci i przedstawiciele inteligencji, które żądały reform politycznych i społecznych. W wyniku masowych demonstracji oraz strajków ogólnokrajowych sytuacja w mieście stała się coraz bardziej napięta.
Najtragiczniejszym wydarzeniem było krwawe stłumienie protestów przez policję, które miało miejsce w czerwcu 1905 roku. W wyniku starć i zamieszek liczba ofiar szacowana jest na kilkaset osób, a wielu innych zostało rannych. W odpowiedzi na rosnące napięcia, władze zareagowały represjami, co jeszcze bardziej zaogniło sytuację.
Rewolucja w Łodzi trwała do jesieni 1905 roku, a jej skutki były dalekosiężne. Choć nie przyniosła natychmiastowych zmian, przyczyniła się do wzrostu świadomości społecznej, zjednoczenia ruchów robotniczych oraz narodowych w Polsce. Wydarzenia te wpisały się w szerszy kontekst rewolucji rosyjskiej, przyczyniając się do dalszych dążeń do niepodległości i reform w regionie.
Franciszek Kowalski
Juliusz Kunitzer był jednym z Łódzkich fabrykantów. Pracował w fabryce wyrobów bawełnianych przy ul. Piotrkowskiej 72, był założycielem Widzewskiej Manufaktury oraz Fabryki Nici ,,Ariadna”.
Dzięki jego inicjatywie uruchomiono siatkę połączeń tramwajowych, zarówno miejską, jak i podmiejską. Miał tak rozległe znajomości w sferach gospodarczych Łodzi i Petersburga, że gdy dochodziło do negocjacji z carskimi władzami, łódzcy fabrykanci wysuwali go jako swojego reprezentanta. Kunitzer działał także charytatywnie i społecznie. Był organizatorem wizyty Henryka Sienkiewicza w Łodzi, a także był prezesem Łódzkiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczynności. Jednocześnie jednak środowiska lewicowe uważały go za brutalnego kapitalistę i wyzyskiwacza robotników.
30 września 1905 r. Kunitzer wracał tramwajem z pracy do domu. Kiedy tramwaj ruszał z przystanku na skrzyżowaniu ulic Piotrkowskiej i Nawrot, z wnętrza wagonu wybiegli dwójka młodych ludzi. Jeden z nich zatrzymał się na schodku tramwaju, odwrócił w kierunku pomostu i z wyjętego z kieszeni rewolweru dwukrotnie strzelił z bliska do Kunitzera. Fabrykant został przetransportowany na pogotowie ratunkowe, przy ul. Spacerowej 9 (obecnie al. Kościuszki), gdzie zmarł wskutek ran odniesionych w zamachu. Zamachowiec przedstawił się jako Adolf Szulc, bojownik PPS działający na polecenie partii i oświadczył, że strzelał do przemysłowca z przyczyn ideowych.
Filip Bielski
