W środę, 14 maja o 18:00 zapraszamy Państwa do Centrum Dialogu na spotkanie z Martą Grzywacz, autorką książki „Radość Soboty. Archiwum życia i śmierci”. Gościni opowie o historii Archiwum Ringelbluma i jego twórców – ludzi, którzy w najbardziej ekstremalnych okolicznościach, niepewni własnego losu, zbierali świadectwa żyjących z myślą o potomnych.

Rozmowę poprowadzi Jolanta Lechowska-Białecka, koordynatorka wydarzeń w Centrum Dialogu, w tym corocznych obchodów likwidacji Litzmannstadt-Getto.

Wydarzenie jest częścią cyklu „Ocaleliśmy. I co dalej”.

 Wstęp wolny.

Tuż po rozpoczęciu II wojny światowej Emanuel Ringelblum, trzydziestodziewięcioletni historyk, nauczyciel i działacz społeczny, zaczyna gromadzić informacje o życiu Żydów pod okupacją niemiecką. Niedługo potem zaprasza do współpracy innych – podobnie jak on historyków i społeczników, a także ekonomistów, literatów, przedsiębiorców. W getcie warszawskim powstaje tajna organizacja Oneg Szabat („Radość Soboty"), która ma zbierać dowody na istnienie żydowskiego świata: relacje, dzienniki, prywatną korespondencję, teksty literackie, zdjęcia, rysunki, prasę, dokumenty, programy teatralne, kartki na żywność... Kiedy wiadomo już, że koniec getta jest bliski, grupa wtajemniczonych ukrywa zgromadzone archiwum pod ziemią. Spośród kilkudziesięciu osób zaangażowanych w prace Oneg Szabat wojnę przeżyją trzy. I tylko jedna z nich będzie wiedziała, gdzie znajduje się Archiwum Ringelbluma. 

Marta Grzywacz przywraca pamięć o archiwistach Oneg Szabat i ich heroicznej pracy. Emanuel Ringelblum, Hersz Wasser, Eliahu Gutkowski, Izrael Lichtensztajn, Szymon Huberband, Rachela Auerbach i inni nie mieli  złudzeń co do własnego losu, ale zbierali świadectwa żyjących z myślą o potomnych. Zdawali relację z własnej zagłady.

Książka została wydana przez Wydawnictwo Czarne pod patronatem Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma.

 ______

Marta Grzywacz – dziennikarka prasowa, radiowa i telewizyjna. Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Autorka artykułów, reportaży historycznych i książek non-fiction: Obrońca skarbów. Karol Estreicher w poszukiwaniu zagrabionych dzieł sztuki (2017), Nasza pani z Ravensbrück. Historia Johanny Langefeld  (2020) oraz Blizny. Prawdziwa historia „królików" z Ravensbrück (2022). Laureatka I Nagrody Klio za „wybitny wkład w popularyzację historii", Górnośląskiej Nagrody Literackiej „Juliusz" dla najlepszej biografii za rok 2020, Nagrody Młodzieżowych Klubów Historycznych im. Kazimierza Moczarskiego, nagrody publiczności na Festiwalu Reportażu w Lublinie i innych. Stypendystka Instytutu Goethego w ramach programu Culture Moves Europe w 2025 r., przewodniczka po wystawie stałej Żydowskiego Instytutu Historycznego. Publikuje w „Gazecie Wyborczej" i „Newsweeku".

Nasza misja edukacyjna jest skierowana do każdej grupy wiekowej: uczniów przedszkoli, szkół podstawowych i średnich, studentów, rodzin, indywidualnych osób nastoletnich oraz dorosłych. Przekazujemy wiedzę o historii Łodzi, regionu i Polski oraz propagujemy wśród naszych odbiorców wartości tolerancji, empatii i otwartości poprzez opowiadanie o sylwetkach i postawach niezwykłych ludzi, w tym Ocalałych z Litzmannstadt-Getto oraz Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Przybliżamy młodym ludziom postaci związane z naszym miastem, tj. Marek Edelman, Alina Margolis-Edelman, Jan Karski, Artur Szyk, czy Abramek Koplowicz. Organizujemy wykłady, warsztaty, debaty, spacery, gry miejskie i wyjazdy. Prowadzimy także działania edukacyjne towarzyszące pokazom filmowym w ramach ogólnopolskiego projektu Edukacja Młode Horyzonty, skierowanego do uczniów.

Na pierwszym piętrze w naszej siedzibie znajduje się interaktywna wystawa „Elementarz empatii” adresowana do dzieci i bliskich im dorosłych. Powstała ona w 2022 r. z inspiracji życiorysem „superbohaterki” Aliny Margolis-Edelman – lekarki, działaczki społecznej wyczulonej na los dzieci. Stanowi ona innowacyjne narzędzie edukacyjne – wyjątkowy plac zabaw, na którym poprzez różne zadania, obiekty, sytuacje, ilustracje i opowieści można zbadać moc empatii. To przestrzeń do przyglądania się sobie i swoim emocjom, a także do zadawania pytań o postawy empatyczne: wobec tych, o których myślimy „inni”, wobec zwierząt i natury. Jest w niej miejsce do refleksji nad wspólnotą  i zbiorową odpowiedzialnością. Wystawa jest zaproszeniem dla dzieci i ważnych dla nich dorosłych (m.in. rodziców, pedagogoów) do społeczno-edukacyjnego eksperymentu, któremu towarzyszy przekonanie, że nasza postawa na co dzień ma wpływ na relacje i rozwój człowieka oraz że każdy może zdobyć supermoc empatii  i na swój sposób zmieniać świat na lepsze. Wstęp na wystawę dla odbiorców indywidualnych jest bezpłatny. W recepcji można poprosić o mapkę do wystawy, która jest dostępna w języku polskim, angielskim i ukraińskim. 

Grupy zorganizowane zapraszamy na zajęcia do Centrum Dialogu w Łodzi, jednak po uzgodnieniu możliwe są one też w szkołach.

Pełną ofertę edukacyjną z podziałem na wiek odbiorców mogą zobaczyć Państwo poniżej w wersji online, lub pobrać pod tym linkiem.

W przypadku zainteresowania zajęciami prosimy o maila  na adres: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. lub poprzez formularz kontaktowy na końcu strony.

The Marek Edelman Dialogue Center in Lodz invites for the fifth time to the Lodz Diversity Picnic. Scheduled to take place on Sunday, May 18, and lasting the entire Sunday afternoon from 3:00 pm to 8:00 pm, the event is a joyful promotion of our city's multiculturalism. The picnic is held every year in the lush nature of Survivors Park. It is an event open to all who want to learn about the language, traditions, games and music of the people who have chosen Lodz as their second home.

The picnic is held every year on the initiative of the Łódź Diversity Coalition // https://www.facebook.com/lodz.roznorodnosci

We will present a detailed program to you after the May festival, but today we can already say that as part of the picnic you will play a field game, exchange clothes during a swap meet, take part in various workshops, dance to DJ Kat:yi's DJ set, listen to the Nostalgia Hunters, and your kids will be able to give vent to their creative energy during art activities.
Among the partners invited to co-organize the picnic are associations, foundations and institutions that deal with aid, education and multicultural activities on a daily basis.
Free admission

The author of the artwork is Zuzanna Milewska @zolusiowo

We would like to inform you that the building of the Mark Edelman Dialogue Center in Lodz, together with the Filiżana Café, will be open to visitors from 12:00 to 4:00 p.m. on May 1-4.