Page 1 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Raport 2017 nr 3: Dzieci

DZIECI_NR_3_A4_Layout 1 14/11/2017 10:57 Page 1

3

LISTOPAD 2017
Wydawca:
Centrum Dialogu
im. Marka Edelmana w Łodzi
ul. Wojska Polskiego 83
91-755 Łódź
Tel.: (+48 42) 636 38 21
Tel.: 506 155 911
biuro@centrumdialogu.com
www.centrumdialogu.com

Dziecko małe, lekkie, mniej go jest.
Musimy pochylić się, zniżyć ku niemu.
Janusz Korczak

Od Redakcji
Przed Wami ostatni numer Raportu 2017: Dzieci. Zdajemy sobie sprawę, jak wielu tematów związanych z prawami dziecka
nie zdążyliśmy poruszyć. Stąd też w tym numerze znajdziecie tak szeroki wachlarz poruszanych tematów. Są tutaj wstrzą-
sające historie dzieciństwa w brazylijskich fawelach oraz seksualnego wykorzystywania dzieci i w trakcie azjatyckich wy-
cieczek. Cieszy nas fakt, że tematy te zostały zaproponowane przez uczestników projektu. Widać młode pokolenie jest
gotowe do podejmowania trudnych, a może i niewygodnych tematów...
Redakcja
Obóz cygański

[ [
Julia Wieczorek // XXIV LO w Łodzi

Prześladowanie i nietolerancja Cyganów zaczęła się razem Zasieki odgradzające obóz romski
z dojściem do władzy Adolfa Hitlera. Naziści głosili wyższość od reszty getta 1
narodu niemieckiego w stosunku do innych ras i narodów,
a w szczególności wobec Żydów i Cyganów. Pierwszym tego klas społecznych Burgenlandu), Zmarli nie byli chowani od razu.
przejawem był zakaz małżeństw Niemców z osobami innej więc tuż po przybyciu transportów Skutkiem brudu i zwlekania z po-
rasy (zawarty w 1935 r. w ustawach norymberskich). na stację Radegast Niemcy do- chówkami był wybuch epidemii ty-
Zakazano również Żydom i Cyganom pełnienia służby puszczali się grabieży ich mienia. fusu plamistego na terenie obozu.
w urzędach państwowych oraz w wojsku. Obóz był całkowicie odizolowany Lekarze, których wezwano z getta,
od miasta i getta. Niewiele osób nie byli w stanie jej zapobiec.
z zewnątrz miało wstęp na jego Wielu z nich również zmarło na tę
Specjalne miejsce w zagładzie tu kolczastego. Miał on powierzch- teren. Warunki życia w obozie, chorobę. Kiedy epidemia zaczęła
Romów miało getto utworzone nię zaledwie 0,019 km². Na terenie były jeszcze gorsze niż w gettcie. wykraczać poza obszar obozu,
8 lutego 1940 r. w Łodzi. Przezna- obozu mieściły się stare budynki, Jak w filmie dokumentalnym Obóz Niemcy zdecydowali o jego likwi-
czone dla mniejszości żydowskiej, gdzie w jednej izbie mieszkało cygański w Łodzi powiedział An- dacji. 12 stycznia 1942 r. wywie-
jako pierwsze w okupowanej Pol- średnio 6–7 osób. Okna domów toni Galiński z Instytutu Pamięci ziono do Chełmna nad Nerem po-
sce zostało w pełni odizolowane od strony zewnętrznej zostały za- Narodowej: W chwili przybycia Cy- zostałych Cyganów (ok. 4,3 tys.),
od reszty miasta. Przetrwało pra- bite deskami. W przeciągu listo- ganów do obozu nie było w nim gdzie zostali zamordowani spali-
wie do końca okupacji niemieckiej pada 1941 r. przywieziono tu po- faktycznie żadnych obiektów nie- nami w przygotowanych ciężarów-
na ziemiach Polski (zlikwidowane nad 5000 Romów z Burgenlandu odzownych do jego funkcjonowa- kach. Były to pierwsze ofiary
w sierpniu 1944 r.). Mieściło się na (regionu pogranicza austriacko- nia. Brakowało kuchni, łaźni, izby z Łodzi zamordowane w obozie
dzisiejszym terenie Bałut i Starego węgierskiego), z których 2600 było chorych, a nawet latryn. Teren nie Kulmhof. Przypuszcza się, że spoś-
Miasta. jeszcze dziećmi do 12. roku życia. był w ogóle przystosowany do ród wszystkich Cyganów przywie-
5 listopada 1941 r. do getta przy- Przetransportowani Cyganie przy- przyjęcia takiej liczby ludzi. Gło- zionych do Litzmannstadt Ghetto
byli pierwsi Romowie Wydzielono wieźli ze sobą duże ilości biżuterii, dowe racje żywnościowe dla Cy- najprawdopodobniej nie ocalał nikt.
dla nich specjalny obóz cygański instrumenty muzyczne i inne cen- ganów dostarczało getto. Dziś na miejscu, w którym znajdo-
(Zigeunerlager in Litzmannstadt) ne przedmioty. Wiedziano, że Cy- W takich warunkach ciężko było wał się obóz cygański, znajduje
w kwadracie ulic: Brzezińskiej, To- ganie słyną z handlu, posiadają mówić o zachowaniu higieny. Lu- się filia Muzeum Tradycji Niepod-
wiańskiego, Starosikawskiej i Gło- dużo pieniędzy i są zamożni (przy- dzie, którzy umierali (około 700 ległościowych w Łodzi, gdzie znaj-
wackiego, który był oddzielony od byli do Litzmannstadt Romowie osób), byli grzebani na cmentarzu duje się wystawa przedstawiająca
getta podwójnymi zasiekami z dru- byli przedstawicielami wyższych żydowskim przy ul. Brackiej. dzieje tego obozu.